Mateusz Górniak z nominacją do Nagrody Literackiej Gdynia

Ogłoszono nominowanych do 18. edycji Nagrody Literackiej Gdynia. Tradycyjnie o Literackie Kostki powalczy 20 tytułów. Zgodnie z ustanowioną formułą, kapituła konkursu wytypowała najciekawsze książki w czterech kategoriach: esej, poezja, proza oraz przekład na język polski. W kategorii proza nominowany został dwukrotny laureat Nagrody KMLU, Mateusz Górniak.

Nagroda Literacka Gdynia – Gdyńska Kostka Literacka i 50 tys. zł. – została powołana do życia w 2006 r. przez prezydenta Gdyni Wojciecha Szczurka. Jest przyznawana autorom najlepszych książek wydanych w poprzednim roku. W skład kapituły Nagrody wchodzą: Jerzy Jarniewicz (przewodniczący), Adam Lipszyc, Eliza Kącka, Barbara Klicka, Dorota Kozicka, Aleksander Nawarecki, Tomasz Swoboda, Natalia Gromow (sekretarz).

W kategorii proza, oprócz „Trash Story” Mateusza Górniaka (wydawnictwo Ha!art), została nominowana także Wiktoria Bieżuńska i jej debiut literacki „Przechodząc przez próg, zagwiżdżę” (Wydawnictwo Cyranka, Warszawa 2022); Agnieszka Jelonek „Trzeba być cicho” (Wydawnictwo Cyranka, Warszawa 2022); uhonorowana już gdyńska nagrodą w 2019 roku Zyta Rudzka i jej najnowsza książka „Ten się śmieje kto ma zęby” oraz „Zaklinanie węży w gorące wieczory” Małgorzaty Żarów (Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2022).

„Trash story” Górniaka, to według wielu krytyków, jeden z najlepszych debiutów ostatnich lat. To kołysanka dla epoki telewizji i pępkowe społeczeństwa katastrofy. Historię zaczyna opowiadać Mati, chłopak z małego miasteczka na Śląsku, który pragnie wyjść poza mówienie „ja” i rozsadzić dostępne mu formy snucia opowieści. Narrację przechwytują więc przedmioty, śmieci, postaci z kreskówek i filmowe konwencje. Toster opowiada o dojrzewaniu, brudna fałdka na pościeli o miłości, Krowa żegna się z Kurczakiem, paranoiczny detektyw prowadzi dochodzenie dotyczące konkursu na esej katyński dla podstawówek, a Walduś Kiepski fantazjuje o wielkim wybuchu. Logiką tej fikcji literackiej są nieustające zmiany perspektywy, a recykling, wywrotowy humor i kulturowe przechwycenia pracują na rzecz strategii czułościowych.

„O ile polscy prozaicy – nawet ci najbardziej progresywni – głęboko zinternalizowali dwudziestowieczne strategie literackie i stali się ich zakładnikami, o tyle Górniak zaczyna pisać jako autor XXI wieku, już na starcie doskonale rozpoznając dynamikę późnokapitalistycznej rzeczywistości.”
Dawid Kujawa o powieści „Trash story”

Nazwiska laureatów poznamy pod koniec sierpnia.

Książka została wydana pod patronatem Krakowa Miasta literatury UNESCO.

fot. Wojciech Rojek