Nagroda im. Wisławy Szymborskiej 2016

11 czerwca 2016 roku podczas uroczystej gali, która odbyła się w Operze Krakowskiej ogłoszono nazwiska tegorocznych laureatów Nagrody im. Wisławy Szymborskiej. W tym roku zgodnie ze zmienionym regulaminem nagrody kapituła przyznała nagrodę w dwóch kategoriach: za tom wydany po polsku w roku 2015 (100 000 zł) oraz za tom zagraniczny, przełożony na język polski i wydany w ubiegłym roku (100 000 zł do podziału między poetę a jego tłumacza/tłumaczy).

W tym roku kapituła pod przewodnictwem Joanny Orskiej zdecydowała się przyznać nagrodę w wysokości Jakubowi Kornhauserowi za tom „Drożdżownia” (WBPiCAK) – 100 000 zł oraz słoweńskiemu poecie Urošowi Zupanowi za tom „Niespieszna żegluga” (Instytut Mikołowski) – 50 000 zł oraz 50 000 zł do podziału otrzymali także tłumacze nagrodzonego tomu na język polski: Katarina Šalamun-Biedrzycka i Miłosz Biedrzycki.

Nagrodzeni poeci otrzymali także statuetkę projektu Terenu Prywatnego – kulę z literkami i elementem z wyklejanki autorstwa Wisławy Szymborskiej.

Galę poprowadziła krakowska aktorka Anna Radwan, a uroczystość zakończył  koncert Doroty Miśkiewicz i Marka Napiórkowskiego.

Jakub Kornhauser – urodzony w 1984 roku. Literaturoznawca, tłumacz, poeta. Pracownik naukowy Uniwersytetu Jagiellońskiego. Członek redakcji Literatury na Świecie. Ostatnio wydał książki Całkowita rewolucja. Status przedmiotów w poezji europejskiego surrealizmu (2015) oraz Głuchy brudnopis. Antologia manifestów awangard Europy Środkowej (2014). Autor dwóch tomów poezji: Niebezpieczny paragraf (2007) i Niejasne istnienia (2009). Jego teksty tłumaczono na kilka języków. Mieszka w Krakowie.

„Świat przedstawiony z jednej strony jest solidny i konkretny, bo przywołuje konstrukcje trwałe i wymierne: dom, katedrę, sklep, kabinę plażową, z drugiej strony – uwodzi czytelnika w sen, w marzenie, także w rzeczywistość trochę bławatną, w blasku kominka i szabasowych świec.”

Dorota Walczak-Delanois, Kapituła Nagrody im. Wisławy Szymborskiej

„Fragmenty przedwojennych historii rodzinnych spotykają się z fabułami znanych obrazów, granice wymyślonego i niewymyślonego, przypomnianego i przyśnionego na jawie się zacierają, wyobraźnia poetycka kończy to, z czym już nie potrafi dać sobie rady pamięć.”

Andrej Chadanowicz, Kapituła Nagrody im. Wisławy Szymborskiej

Uroš Zupan (ur. 1963) – słoweński poeta, eseista i tłumacz. Studiował literaturę porównawczą i socjologię kultury na Uniwersytecie w Lublanie. W 1996 r. za tom „Odpiranjedelte” otrzymał nagrodę Prešerena – najważniejsze słoweńskie wyróżnienie w dziedzinie kultury. Inspiruje się poezją amerykańskich beatników. Po polsku ukazały się dwa jego tomy „Przygotowania do nadejścia kwietnia” (Biblioteka Studium) w tłumaczeniu Katariny Šalamun-Biedrzyckiej oraz „Nieśpieszna żegluga” (Instytut Mikołowski) w przekładzie Katariny Šalamun-Biedrzyckiej i Miłosza Biedrzyckiego.

Tłumaczył poezję Jehudy Amihaja, Billy’ego Collinsa, PavleGoranovicia i Johna Ashbery’ego.

Jego wiersze tłumaczono na język polski, niemiecki, czeski, angielski, serbski i chorwacki.

Katarina Šalamun-Biedrzycka (ur. 1942) – slowenistka, autorka książek historyczno-literackich (7  tytułów), tłumaczka literatury słoweńskiej na polski (13 książek) i polskiej na słoweński (16 książek).Tłumaczyła m.in. twórczość Tomaža Šalamuna, Aleša Debeljaka, Gregora Strnišy, Primoža Čučnika i Milana Jesiha. Po słoweńsku w jej przekładzie ukazały się utwory m.in. Witolda Gombrowicza, Brunona Schulza, Czesława Miłosza, Stanisława Wyspiańskiego i Jana Kochanowskiego. Ostatnio wydała: „Dotikduha. Antologija poljske poezije 20. stoletja”, Lublana 2009, „Meta Kušar”, Lublana, Mikołów 2013 oraz wybór rozpraw „MedSlovenijo in Poljsko”, Lublana 2014. W roku 2015 ukazał się też tomik przekładów (we współautorstwie z Miłoszem Biedrzyckim) wierszy Uroša Zupana („Niespieszna żegluga”), gościa Festiwalu Czesława Miłosza 2015. Poprzedni wybór tego poety po polsku wydała tłumaczka w roku 2001 w Bibliotece Studium w Krakowie pt. „Przygotowania do nadejścia kwietnia”. Wkrótce ukaże się jej następny tom przekładów: „Dvepoljskipesnici – Maria Pawlikowska-Jasnorzewska i Justyna Radczyńska”. Katarina Šalamun-Biedrzycka jest członkinią Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i słoweńskiego PEN-klubu.

Nagrodzona w 2016 roku Nagrodą im. Wisławy Szymborskiej za przekład poezji Uroša Zupana.

Miłosz Biedrzycki (ur. 1967 r.) – poeta, tłumacz. Autor 12 tomów poetyckich, nominowany do Nagrody Literackiej Gdynia za tom „Sofostrofa i inne wiersze”, do Silesiusa za tom „Porumb”. Tłumacz poezji Tomasza Salamuna i MetyKusar (z języka słoweńskiego), RuthPadel iJorie Graham (z języka angielskiego). Nagrodzony w 2016 roku Nagrodą im. Wisławy Szymborskiej za przekład poezji Uroša Zupana.

„Przetłumaczony przez nich [Miłosza Biedrzyckiego i Katarinę Šalamun-Biedrzycką] tom „Niespieszna żegluga”, który zdecydowaliśmy się nagrodzić, zbiera przekłady z czterech ostatnich dzieł Uroša Zupana i w ten sposób uzupełnia obraz twórczości, jaki mamy po publikacji wyboru „Przygotowania do nadejścia kwietnia” z 2001 roku.Uroš Zupan, poeta słoweński średniego pokolenia, którego pierwsza książka, Sutry, ukazała się w 1991 roku,mógłby – podobnie jak Miłosz Biedrzycki – debiutować w kręgu polskiego „brulionu”. Podobnie jak Polska Słowenia przeżywała wówczas swoją wielką przemianę polityczną i ustrojową, której znaczenie dawało się odczuć także w zmianie języka poetyckiego. Coś z estetyki, stylu Zupana, dla którego źródłem inspiracji byli między innymi amerykańscy beatnicy, przywodzi na myśl polskich twórców, których na słoweński tłumaczyła Šalamun-Biedrzycka – wiersze późnego Miłosza, wczesne poezje Jacka Podsiadły. Biedrzycka mówiła o Czesławie Miłoszu jako o najważniejszym polskim poecie – to jego w pierwszej kolejności zdecydowała się przybliżyć Słoweńcom. Wielka odległość dzieli wzniosłe, choć napisane w tonie osobistej refleksji pieśni Miłosza na cześć pięknego świata od pełnych gniewu na ten świat satyr Podsiadły i jego melancholijnych elegii na przemijającą młodość, które nagrodziliśmy w zeszłym roku. Uroš Zupan, przełożony na polski, przyłączałby się do naszych poetów gdzieś „w drodze” pomiędzy tymi stylami. Swoisty punkt nawigacyjny wszyscy wymienieni znajdują w kontrkulturowych psalmach Allena Ginsberga – wierszach o długiej frazie, słynących z pasji i narracyjnego rozmachu.”

Z laudacji Joanny Orskiej, przewodniczącej Kapituły Nagrody

Laureatami I edycji Nagrody byli Krystyna Dąbrowska za tom Białe krzesła i Łukasz Jarosz za tom Pełna krew (2013), w II edycji nagrodzona została Julia Hartwig za tom Zapisane (2014), w III edycji Nagrodę otrzymali Jacek Podsiadło za tom „Przez sen” oraz Roman Honet za tom „świat był mój”.