„Wyszukaj Klasyka” o Zygmuncie Nowakowskim | 12.08, godz. 18.00

Wszechstronny pisarz, aktor i dramaturg, społecznik i obrońca praw zwierząt, wzięty publicysta i radiowiec, nazywany „głosem sumienia polskiej emigracji” – Zygmunt Nowakowski będzie bohaterem kolejnego spotkania w ramach cyklu „Wyszukaj Klasyka”, w którym przypominamy sylwetki (nie)zapomnianych autorów i autorek związanych z Krakowem. O barwnym życiu Nowakowskiego, współczesnym mu świecie i perspektywach na ponowne odczytanie jego dorobku w XXI wieku rozmawiać będą Marcin Wilk i dr Paweł Chojnacki. Zapraszamy na transmisję spotkania 12 sierpnia o godz. 18.00 na profilu Kraków Miasto Literatury UNESCO na Facebooku.

Urodzony w 1891 roku w Krakowie jako Zygmunt Tempka przybrał za pseudonim artystyczny nazwisko matki – Nowakowski – pod którym przeszedł do historii. Zmuszony do wczesnego podjęcia pracy zarobkowej po śmierci ojca dorabiał m.in. korepetycjami. W trakcie studiów i po ich zakończeniu występował jako aktor na deskach różnych teatrów, próbował sił jako dramatopisarz i komediopisarz, przez kilka sezonów był dyrektorem Teatru im. Juliusza Słowackiego.

W młodości był zaangażowany m.in. w ruch socjalistyczny i legionowy. Ślady społecznej wrażliwości Nowakowskiego znajdziemy w jego pisarstwie – m.in. w głośnych kiedyś, skrzących ironią i przenikliwością felietonach, jakie publikował na łamach „Ilustrowanego Kuryera Codziennego”. Działalności dziennikarskiej towarzyszyło od lat 30. powieściopisarstwo. Stworzył wyraziste sylwetki niepoprawnych marzycieli (nieudana rewolucja spod znaku powszechnej miłości w Błękitnej kotwicy) czy plastyczne portrety Krakowa lat dzieciństwa w powieści młodzieżowej Przylądek Dobrej Nadziei.

Wybuch II wojny światowej zapoczątkował emigracyjny okres w życiu Nowakowskiego. Najpierw przez Lwów i Węgry przedarł się do Francji, a później – przez Lizbonę do Londynu. Wydawał i redagował tygodnik „Wiadomości Polskie” – jeden z najważniejszych głosów polskiej publicystyki na Wychodźstwie. „Emigrejtan i uparciuch” (tak podpisywał się Nowakowski w listach) stał się jedną z najbardziej wyrazistych postaci powojennej londyńskiej emigracji, współtworząc na Wyspach alternatywny dla PRL świat kultury. Wieloletni współpracownik Radia Wolna Europa, znany przede wszystkim z ponadczasowych audycji o historii i literaturze polskiej nagrywanych pod nagłówkiem „Wieczory pod dębem”. Zmarł w 1963 roku w Londynie. Dopiero po pięciu latach – po cichu, co stanowiło warunek komunistycznych władz – przeniesiono jego prochy na Cmentarz Rakowicki.

Podczas spotkania wspólnie z Pawłem Chojnackim, autorem książki Reemigrejtan. Kiedy Zygmunt Nowakowski wróci wreszcie do Krakowa?!, spróbujemy wskrzesić postać autora Gałązki rozmarynu i odpowiedzieć na pytanie, co mogłaby nam powiedzieć dzisiaj.

dr Paweł Chojnacki – historyk, dziennikarz, miłośnik Krakowa i Londynu. W czasach PRL aktywny antykomunista, m.in. współinicjator Akcji Studenckiej Ruchu Wolność i Pokój, redaktor i kolporter wydawnictw podziemnych; po transformacji zaangażowany m.in. w pomoc ofiarom wojny w Czeczenii. Badacz dziejów powojennej londyńskiej emigracji, autor m.in. książki Kresy Polskiego Londynu (2018). Twórca pierwszej biografii Nowakowskiego pt. Reemigrejtan. Kiedy Zygmunt Nowakowski wróci wreszcie do Krakowa?! (2019). Dla Państwowego Instytutu Wydawniczego opracował pierwszy wybór emigracyjnych esejów literackich Nowakowskiego, którego wydanie zapowiedziano na koniec września. Współpracownik Biura Badań Historycznych IPN w Krakowie oraz Instytutu Historii PAN.

Marcin Wilk – dziennikarz, kurator programów literackich. Publikował na łamach m.in. „Polityki”, „Tygodnika Powszechnego”, „Przekroju”, „Czasu Kultury”, „Dekady Literackiej”, „Ha!artu”, „Radaru” i „Lampy”. Autor m.in. książek biograficznych o Annie Jantar (Tyle słońca. Anna Jantar. Biografia) i Irenie Kwiatkowskiej (Kwiatkowska. Żarty się skończyły). Niedawno ukazała się jego książka Pokój z widokiem. Lato 1939. Prowadzi blog książkowy Wyliczanka (www.wyliczanka.eu).

„Wyszukaj Klasyka” to cykl wirtualnych rozmów o mniej lub bardziej zapomnianych, nietuzinkowych postaciach polskiej literatury XIX- i XX-wiecznej związanych z Krakowem. Działamy na przekór wszechobecnemu pędowi do nowości, przybliżając sylwetki autorów i autorek dawno niewznawianych tytułów wybijających się ponad czasy, w których powstały. Przecieramy szlaki dla ponownych odkryć na miarę opowiadań Kornela Filipowicza i poezji Zuzanny Ginczanki. Inspirujemy i poszerzamy czytelnicze horyzonty. Na kolejnych spotkaniach cyklu gościmy ekspertów i ekspertki, ale także bliskich, przyjaciół i przyjaciółki naszych bohaterów i bohaterek. Cykl prowadzi Marcin Wilk – pisarz, dziennikarz, kurator programów literackich.

PROGRAM SPOTKAŃ:

10 czerwca 2020, godz. 18.00 | Ludwik Jerzy Kern
24 czerwca 2020, godz. 18.00 | Dagny Juel Przybyszewska
8 lipca 2020, godz. 18.00 | Roman Ingarden
22 lipca 2020, godz. 18.00 | Aniela Gruszecka
12 sierpnia 2020, godz. 18.00 | Zygmunt Nowakowski
9 września 2020, godz. 18.00 | Ewa Szelburg-Zarembina
14 października 2020, godz. 18.00 | Anna Świrszczyńska
10 listopada 2020, godz. 18.00 | Henryk Vogler

Spotkania odbywają się w formie transmisji na żywo na profilu Krakowa Miasta Literatury UNESCO na Facebooku, ale jeśli zmieniająca się sytuacja epidemiczna na to pozwala – także na żywo! Nagrania realizowane są w krakowskich kawiarniach, księgarniach i miejscach związanych z naszymi bohaterami i bohaterkami, a także w Artetece Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie.

Cykl „Wyszukaj Klasyka” dofinansowano że środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Na zdjęciu: Ilustrowany Kuryer Codzienny, © Narodowe Archiwum Cyfrowe

Interaktywna wystawa słowo-obraz-dźwięk Wolność/Freedom w przestrzeni zespołu pałacowo-parkowego Willi Decjusza inauguruje ponowne otwarcie Willi dla krakowian po pandemii oraz łączy się z premierą książki Chulud Szaraf Powrót do Gór. Dziennik w cieniu wojny (tłum. Marek Dziekan) w ramach serii wydawniczej IKWD. Na spotkanie z autorami wystawy oraz z Chulud Szaraf zapraszamy w niedzielę 26 lipca o godz. 17.00.

Inspiracją do przygotowania projektu multimedialnego Wolność/Freedom jest poezja i twórczość syryjskiej autorki, Chulud Szaraf, która przebywa od dwóch lat w Krakowie w ramach programu ICORN. Grupa studentów i artystów Wydziału Intermediów krakowskiej ASP postanowiła zobrazować piękne słowa Chulud Szaraf i przełożyć je na język sztuki wizualnej.

Obok pięknych obrazów przedstawiających wspaniałe krajobrazy różnych części świata współistnieją konflikty, wojny czy katastrofa klimatyczna. Z głębokiej i wręcz sprzecznej złożoności otaczającej nas rzeczywistości można wyabstrahować cokolwiek, co w danym momencie będzie dla nas interesujące. Ten relatywizm jest cechą naszych społecznych wyborów. Świat staje się łatwiejszy, gdy przestajemy wiązać ze sobą poszczególne zależności, a w swoim samorozwoju wydaje się niezależny. Są jednak ludzie, którzy uciekają z obszarów ogarniętych wojną, doświadczają i widzą na własne oczy to, co większość z nas jedynie ogląda w domu lub na ekranie telefonu podczas podróży.

Wystawa zainicjowana została przez Mateusza Świderskiego, dr. Mariusza Fronta oraz dr. Mariusza Sołtysika wspólnie ze studentami Wydziału Intermediów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Autorami prac są: Zuzanna Bartuś, Martyna Basta, Estera Gałuszka, Karina Gorzkowska, Klaudia Kot, Sonia Kujawa, Lena Malecha, Piotr Stechura, Łukasz Stefański oraz Maja Szerel.

Na spotkanie z autorami wystawy oraz z Chulud Szaraf, która przeczyta kilka swoich utworów w ogrodach Willi Decjusza zapraszamy w niedzielę 26 lipca o godz. 17.00. Projekty multimedialne będą eksponowane w Willi Decjusza w dniach 23-24 oraz 27-30 lipca od godz. 10.00-15.00. 

Wstęp wolny. Projekt realizowany we współpracy z Wydziałem Intermediów krakowskiej ASP.

Powrót do gór Chulud Szaraf to poetycka proza, która łączy w sobie elementy dziennika, literatury podróżniczej i swobodnie płynącej filozoficznej refleksji. Gdy autorka po latach wraca do swojej rodzinnej miejscowości, odżywają w niej obrazy z dzieciństwa, a pamięć indywidualna zaczyna przeplatać się z historią Bliskiego Wschodu, zachowaną nie tylko w monumentalnych zabytkach, ale także w bogactwie dawnych rytuałów i surowym, wulkanicznym krajobrazie. Skoro w ogarniętym wojną świecie prawa godności ludzkiej wydają się już nie obowiązywać, jedynym kluczem do zrozumienia teraźniejszości okazuje się przeszłość.  W 2019 roku książka Powrót do gór. Dziennik w cieniu wojny otrzymała marokańską Nagrodę Ibn Battuty w dziedzinie prozy podróżnej.

Książka Chulud Szaraf to nie tylko zapis dłuższych i krótszych wypraw po Bliskim Wschodzie; to nie tylko katalog odwiedzanych miejsc. Autorka podróżuje niczym arabski poeta z czasów przed powstaniem islamu; podróżuje do miejsc ważnych dla jej religii, niczym pielgrzym. Ale podróżuje też na swój własny sposób, w głąb siebie, w głąb własnej pamięci, ku swoim korzeniom i swej rodzinnej ziemi, a zatem także w głąb historii, która ukształtowała Syrię i jej współczesną naturę oraz kulturę.

(Ze wstępu prof. Marka M. Dziekana)

Kholoud Charaf – jest syryjską poetką, krytyczką sztuki i publicystką. Przed wybuchem wojny domowej w Syrii podjęła studia literaturoznawcze, które z powodu konfliktu musiała przerwać. Angażowała się w pomoc dla ofiar. W 2016 roku opublikowała swój debiutancki tom pt.: „Resztki motyla”, w którym swoje wojenne doświadczenia przekształciła w świat wyobraźni nawiązujący do wspomnień z dzieciństwa. Od 2018 roku jest stypendystką Międzynarodowej Sieci Miast Schronienia ICORN. Podczas swojego pobytu w Krakowie w Instytucie Kultury Willa Decjusza przygotowała tom poezji pt.: „Odwrócone niebo”, który ukazał się w 2019 roku. Aktualnie do krakowskich księgarń trafia najnowsza książka Kholoud Charaf pt.: „Powrót do gór. Dziennik w cieniu wojny” w tłumaczeniu prof. Marka Dziekana. Publikacja w arabskiej wersji językowej otrzymała w 2019 roku w Maroko Nagrodę im. Ibn Battuty w dziedzinie prozy podróżnej.

W 2018 roku Chulud Szaraf przeniosła się do Krakowa jako ósma stypendystka Programu Rezydencjalnego Międzynarodowej Sieć Miast Schronienia (International Cities of Refuge Network ICORN). Założona w 2005 roku w Norwegii, sieć ICORN ma na celu zapewnienie bezpiecznego miejsca pracy twórczej artystom, którzy z powodu prześladowań nie mogą swobodnie żyć i tworzyć we własnej ojczyźnie.

Kraków dołączył do sieci ICORN w 2011 r. jako pierwsze miasto Europy Środkowej (nazywane „bramą na Wschód”) i od tego czasu jest jednym z 70 „Miast Schronienia”. Instytut Kultury Willa Decjusza oferuje prześladowanym twórcom dwuletni program stypendialny, dający możliwość kontynuacji pracy, a dzięki współpracy z krakowskimi instytucjami kultury (w tym Krakowskim Biurem Festiwalowym) – okazję do zaangażowania w lokalne życie literackie i do promocji twórczości stypendystów w Polsce.

Jerzy Pilch, bez którego ciętego pióra i przenikliwej obserwacji trudno sobie wyobrazić III RP w stadium larwalnym i współczesnym, mieszkał w Krakowie w latach 1960-1999. Sierpniową odsłonę literackich spacerów po Krakowie poświęcamy autorowi „Rozpaczy z powodu utraty furmanki”, oraz wielu innych kultowych opowiadań i powieści. Na spacer zapraszamy 8 sierpnia o godz. 17.00. 

Na szlaku Pilcha odwiedzimy m.in. Stadion Cracovii, „Gołębnik” – siedzibę krakowskiej polonistyki, „Tygodnik Powszechny” czy Vis-a-vis. Nie zabraknie także przestrzeni związanych z fabułą jego powieści, takich jak Hotel Cracovia („Spis cudzołożnic”), Plac na Stawach („Pociąg do życia wiecznego”), czy ul. Syrokomli („Moje pierwsze samobójstwo”). Odwiedzimy nawet… pewien bar, w którym Wojciech Smarzowski ulokował adaptację „Pod Mocnym Aniołem”.

Prowadzenie: Agnieszka Konior

Wstęp na wszystkie spacery jest darmowy, jednak ze względu na ogromne zainteresowanie konieczna jest wcześniejsza rezerwacja. Wszystkich chętnych do udziału w spacerze prosimy o wysyłanie zgłoszeń drogą mailową na adres: spacery@miastoliteratury.pl.

Przypominamy, że zgodnie z regulaminem jedna osoba może zarezerwować maksymalnie dwa miejsca. Liczba uczestników z uwagi na bezpieczeństwo została jeszcze bardziej ograniczona. Prosimy o zachowanie bezpiecznej odległości od siebie (minimum 1,5 m). Przypominamy też o obowiązku zakrywania nosa i ust za pomocą maseczki lub przyłbicy.

 Pisarka, krytyczka i recenzentka, swego czasu jeden z czołowych głosów polskiej prozy feminizującej, właścicielka psa Aza, wieloletnia mieszkanka Salwatora. Określenie „polska Virginia Woolf”, jakie nadali jej niektórzy krytycy i krytyczki, w równym stopniu zapada w pamięć, co zdradza zwykły żal za nie do końca wykorzystanym, a przede wszystkim zapomnianym talentem pisarskim Anieli Gruszeckiej. Zapraszamy na kolejne wirtualne spotkanie z cyklu „Wyszukaj Klasyka”! Autorkę Przygody w nieznanym kraju przypomną w rozmowie Marcin Wilk i Iwona Boruszkowska – literaturoznawczyni z UJ. Transmisja ze spotkania odbędzie się 22 lipca o godz. 18.00 na profilu Kraków Miasto Literatury UNESCO na Facebooku.

Urodziła się w 1884 roku w Warszawie jako córka Józefy z Certowiczów i Artura Gruszeckiego – powieściopisarza i wydawcy. Studiowała chemię na paryskiej Sorbonie, gdzie stykała się z będącą wówczas u szczytu sławy Marią Skłodowską-Curie. Początki ścieżki pisarskiej Anieli Gruszeckiej częściowo skrywa męski pseudonim Jan Powalski, pod którym opublikowała kilka dobrze przyjętych przez krytykę powieści historycznych dla młodzieży (m.in. W grodzie żaków o średniowiecznym Krakowie, pięknie zilustrowana rysunkami Antoniego Gawińskiego). Mimo małżeństwa z Kazimierzem Nitschem – językoznawcą i zasłużonym dialektologiem, swoje dalsze teksty podpisywała nazwiskiem panieńskim.

Największe uznanie przyniosła Gruszeckiej wydana w 1933 roku powieść Przygoda w nieznanym kraju, chętnie zestawiana przez ówczesnych krytyków z dokonaniami gigantów modernizmu dzięki głębi narracji i intrygującym portretom psychologicznym. Główna bohaterka, Klara Lubomska – czterdziestoletnia wdowa, projektantka kilimów – jest introwertyczką i melancholiczką. Silna więź o niejednoznacznym charakterze łączy ją z Julią Bielską. Pełnoprawnym bohaterem książki jest Kraków, jego inteligenckie i artystyczne salony oraz pełne włóczących się flanerów ulice. Na fali sukcesu książki jeszcze w 1933 roku prezydent Mościcki przyznał autorce Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.

Po wojnie opublikowała kolejne powieści historyczne (Od Karpat po Bałtyk czy sześciotomowy cykl Powieść o kronice Galla). Ważną część jej dorobku stanowią też liczne teksty krytycznoliterackie i teatralne – recenzowała m.in. literackie debiuty Witolda Gombrowicza czy Marii Dąbrowskiej.

Przez większość życia Aniela Gruszecka mieszkała z mężem w przepięknej, wypełnionej książkami willi przy ul. Gontyna 12. Zmarła w 1976 roku w Krakowie w wieku 92 lat.

Podczas spotkania, którego scenerią będzie nowy antykwariat w popularnym „Okrąglaku” na Placu Nowym, spróbujemy dokonać niemożliwego i wydobyć naszą bohaterkę z niebytu historii. Gotowi na „Przygodę w nieznanym kraju”?

dr Iwona Boruszkowska – literaturoznawczyni, tłumaczka literatury ukraińskiej, krytyczka literacka. Współtworzy Ośrodek Badań nad Awangardą przy Wydziale Polonistyki UJ. Autorka m.in. książek Defekty. Literackie auto/pato/grafie – szkice (WUJ 2016) i monografii Sygnatury choroby. Literatura defektu w ukraińskim modernizmie (IBL 2018). Redagowała m.in. tom Po Czarnobylu: miejsce katastrofy we współczesnej humanistyce i Wspólnota wyobrażona. Pisarki Europy Środkowej wobec problemów literackich, społecznych i politycznych lat 1914–1945, publikowała m.in. w „Odrze”, „Stronach”, „Radarze”, „Tyglu Kultury”, „Znaku” i „Herito”. W kręgu jej zainteresowań znajdują się m.in. europejski romantyzm, modernizm polski i ukraiński, XX-wieczna awangarda oraz artystyczne reprezentacje katastrofy, szczególnie dyskurs postczarnobylski.

Marcin Wilk – dziennikarz, kurator programów literackich. Publikował na łamach m.in. „Polityki”, „Tygodnika Powszechnego”, „Przekroju”, „Czasu Kultury”, „Dekady Literackiej”, „Ha!artu”, „Radaru” i „Lampy”. Autor m.in. książek biograficznych o Annie Jantar (Tyle słońca. Anna Jantar. Biografia) i Irenie Kwiatkowskiej (Kwiatkowska. Żarty się skończyły). Niedawno ukazała się jego książka Pokój z widokiem. Lato 1939. Prowadzi blog książkowy Wyliczanka (www.wyliczanka.eu).

„Wyszukaj Klasyka” to cykl wirtualnych rozmów o mniej lub bardziej zapomnianych, nietuzinkowych postaciach polskiej literatury XIX- i XX-wiecznej związanych z Krakowem. Działamy na przekór wszechobecnemu pędowi do nowości, przybliżając sylwetki autorów i autorek dawno niewznawianych tytułów wybijających się ponad czasy, w których powstały. Przecieramy szlaki dla ponownych odkryć na miarę opowiadań Kornela Filipowicza i poezji Zuzanny Ginczanki. Inspirujemy i poszerzamy czytelnicze horyzonty. Na kolejnych spotkaniach cyklu gościmy ekspertów i ekspertki, ale także bliskich, przyjaciół i przyjaciółki naszych bohaterów i bohaterek. Cykl prowadzi Marcin Wilk – pisarz, dziennikarz, kurator programów literackich.

PROGRAM SPOTKAŃ:

10 czerwca 2020, godz. 18.00 | Ludwik Jerzy Kern

24 czerwca 2020, godz. 18.00 | Dagny Juel Przybyszewska

8 lipca 2020, godz. 18.00 | Roman Ingarden

22 lipca 2020, godz. 18.00 | Aniela Gruszecka

12 sierpnia 2020, godz. 18.00 | Zygmunt Nowakowski

9 września 2020, godz. 18.00 | Ewa Szelburg-Zarembina

14 października 2020, godz. 18.00 | Anna Świrszczyńska

10 listopada 2020, godz. 18.00 | Henryk Vogler

Spotkania odbywają się w formie transmisji na żywo na profilu Krakowa Miasta Literatury UNESCO na Facebooku, ale jeśli zmieniająca się sytuacja epidemiczna na to pozwala – także na żywo! Nagrania realizowane są w krakowskich kawiarniach, księgarniach i miejscach związanych z naszymi bohaterami i bohaterkami, a także w Artetece Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie.

Cykl „Wyszukaj Klasyka” dofinansowano że środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Na zdjęciu: Aniela Gruszecka-Nitschowa, © Narodowe Archiwum Cyfrowe

Kupowanie książek online ma swoje plusy, ale nic nie zastąpi bezpośredniego kontaktu z drukiem, a także z ludźmi, dla których literatura to całe życie! Już w weekend 18-19 lipca od godz. 10.00 do 20.00 antykwariusze, księgarze i bukiniści otworzą nowy sezon cyklicznych kiermaszów na placu św. Marii Magdaleny. Na świeżym powietrzu przedstawią najciekawsze okazy ze swoich bogatych kolekcji oraz będą zachęcać do spędzenia miło czasu w jednym z najurokliwszych zakątków Starego Miasta. I przede wszystkim – do uzupełnienia biblioteczek!

Antykwariat Abecadło, Szafa Pełna Książek, Antykwariat Hulaj Pole, American Bookstore, Suszek Books, zaprzyjaźnieni katowiczanie z 451 stopni, a także Świat w Tunelu działający na co dzień w przejściu podziemnym na wysokości Domu Handlowego „Jubilat” oraz bukiniści znani z niedzielnych poranków przy Hali Targowej – oferta książek z drugiego obiegu na Krakowskim Kiermaszu Książki zapowiada się jak zawsze znakomicie! Ideą kiermaszu organizowanego od 2016 roku jest popularyzacja książek i czytelnictwa wśród dużych i małych odbiorców, a także przypomnienie o bogatych tradycjach antykwarycznych pierwszego polskiego Miasta Literatury UNESCO.

I jeszcze jedna dobra wiadomość – podczas kiermaszu będzie można usiąść na leżakach i w tych relaksujących warunkach napić się kawy oraz zjeść lody z rowerowej kawiarni Bike Café.

Uczestnicy najbliższych Kiermaszów:

• Suszek Books
• American Bookstore
• Antykwariat Hulajpole
• Antykwariat PiBook
• Świat w Tunelu
• Antykwariat 451 stopni
• Grzegorz Łabuda
• Robert Gardas
• Szafa Pełna Książek
• Biblioteka Domowa – Wojciech Pasternak
• Fankomiks
• Antykwariat Abecadło

Do zobaczenia 18 i 19 lipca na placu św. Marii Magdaleny!

Krakowskiemu Kiermaszowi Książki patronuje kampania informacyjno-społeczna „Bądź turystą w swoim mieście – zwiedzaj Kraków”. W ramach działań realizowanych w czasie akcji Miasto Kraków i Krakowskie Biuro Festiwalowego zapraszają do ponownego odkrywania piękna naszego miasta oraz spacerowania śladem tematycznych tras, które można znaleźć na stronie Krakow.Travel. Szczegóły kampanii można znaleźć na stronie www.badzturysta.pl. Zachęcamy także do zamieszczania w mediach społecznościowych zdjęć oraz materiałów ze spacerów oraz oznaczania ich hashtagami #badzturysta, #zwiedzajkrakow oraz #badzturystawswoimmiescie, a także tagowania profili wydarzenia i kampanii (Facebook: Bądź turystą w swoim mieście – zwiedzaj Kraków; Instagram: @BadzTurysta).

Kiermasze organizuje Krakowskie Biuro Festiwalowe – operator programu Kraków Miasto Literatury UNESCO. Informacje o kolejnych weekendach z Krakowskim Kiermaszem Książki będą ukazywać się na naszej stronie.

Miłośnicy literatury i przechadzek po mieście Kraka będą mogli ponownie wziąć udział w spacerach literackich. W ramach akcji „Bądź turystą w swoim mieście – zwiedzaj Kraków!” można samodzielnie przemierzać miasto za pomocą przygotowanej przez nasze przewodniczki trasy. A oprócz tego zapraszamy do naszych cyklicznych spotkań! Tradycyjnie spacery po Krakowie będą organizowane od lipca do października. Pojawią się także dodatkowe wydarzenia z okazji Nocy Poezji czy Festiwalu Conrada. Wśród prowadzących m.in. Anna Hojwa i Agnieszka Konior.

Siódmego sezonu spacerów literackich nie udało nam się zainaugurować w Światowy Dzień Poezji, ale będzie jeszcze okazja do przemierzenia miasta szlakiem Wisławy Szymborskiej – 25 lipca, tym razem w zupełnie nowej odsłonie. Polecamy spacer nawet tym, którzy już kiedyś wybrali się z nami na przechadzkę śladami noblistki (a łącznie jest to już kilkaset osób), na pewno nie będą zawiedzeni! Zobaczymy zupełnie nowe miejsca, a dzięki uprzejmości Fundacji Wisławy Szymborskiej odwiedzimy mieszkanie poetki przy ulicy Piastowskiej.

W nowym programie spacerów literackich nie zabraknie tematów, które cieszyły się sporym zainteresowaniem uczestników w ubiegłych latach. Będą to oprowadzania szlakami: Czesława Miłosza – w rocznicę jego urodzin, Haliny Poświatowskiej z okazji Nocy Poezji czy Josepha Conrada podczas festiwalu jego imienia. W rozkładzie znajdą się także spacery: szlakiem Jerzego Pilcha, upamiętniający jego twórczość i związki z Krakowem, ale pojawi się także zapowiadana wiosną nowość, czyli spacer zorganizowany z okazji roku Leopolda Tyrmanda, związany z 100. rocznicą jego urodzin i 35. rocznicą śmierci. Przyodziani w kolorowe skarpetki i krawaty w intensywnych kolorach, porwani taktami jazzu, przemierzymy Kraków szukając śladów tego nietuzinkowego pisarza.

Wstęp na wszystkie spacery jest darmowy, jednak ze względu na ogromne zainteresowanie konieczna jest wcześniejsza rejestracja. Wszystkich chętnych do udziału w spacerze szlakiem Wisławy Szymborskiej 25 lipca prosimy o wysyłanie zgłoszeń drogą mailową na adres: spacery@miastoliteratury.pl. Przypominamy, że zgodnie z regulaminem jedna osoba może zarezerwować maksymalnie dwa miejsca, a zapisy na konkretny spacer rozpoczynamy najwcześniej na 30 dni przed jego terminem. Liczba uczestników z uwagi na bezpieczeństwo została jeszcze bardziej ograniczona, prosimy o zachowanie bezpiecznej odległości od siebie. Przypominamy też o obowiązku zakrywania nosa i ust za pomocą maseczki lub przyłbicy – dotyczy to zarówno osoby prowadzącej, jak i wszystkich uczestników spaceru.

Program:

25.07 Spacer szlakiem Wisławy Szymborskiej

8.08 Spacer szlakiem Jerzego Pilcha

14.08 Spacer szlakiem Czesława Miłosza

26.09 Spacer szlakiem Leopolda Tyrmanda

10.10 Spacer szlakiem Haliny Poświatowskiej

24.10 Spacer szlakiem Josepha Conrada

Projektowi Spacery literackie patronuje kampania informacyjno-społeczna „Bądź turystą w swoim mieście – zwiedzaj Kraków”, która trwa już od 30 maja. W ramach działań realizowanych w czasie akcji Miasto Kraków i Krakowskie Biuro Festiwalowego zapraszają do ponownego odkrywania piękna naszego miasta oraz spacerowania śladem tematycznych tras, które można znaleźć na stronie Krakow.Travel. Szczegóły kampanii można znaleźć na stronie www.badzturysta.pl. Zachęcamy także do zamieszczania w mediach społecznościowych zdjęć oraz materiałów ze spacerów oraz oznaczania ich hashtagami #badzturysta, #zwiedzajkrakow oraz #badzturystawswoimmiescie, a także tagowania profili wydarzenia i kampanii (Facebook: Bądź turystą w swoim mieście – zwiedzaj Kraków; Instagram: @BadzTurysta).

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Ponad 40 twórców zostało laureatami Nagrody Krakowa Miasta Literatury UNESCO. Wśród nagrodzonych zgłoszeń znalazły się projekty literackie poetki Ewy Lipskiej, tłumaczki Magdy Heydel czy grafika Przemka Dębowskiego.

Pomnażanie literackiego dziedzictwa i pielęgnowanie wizerunku Krakowa oraz wsparcie dla środowisk kreatywnych związanych z literaturą i sektorem wydawniczym to kluczowe założenia Strategii Krakowa Miasta Literatury UNESCO na lata 2017-2022, które znajdują odzwierciedlenie w rozwijanym od kilku lat Programie Patronackim. Nagroda KMLU dofinansowuje realizację projektów książkowych odnoszących się w szerokim znaczeniu do literackiego charakteru miasta. Jednym z celów naszych działań jest wspieranie różnorodności literackiego życia w Krakowie. To wyjątkowy ekosystem, w którym współistnieją rozmaite zawody i instytucje: od pisarzy/pisarek i twórców/twórczyń, przez wydawnictwa i drukarnie, aż po księgarnie i biblioteki – mówiła przy okazji ogłoszenia pierwszego naboru do Nagrody Izabela Helbin, Dyrektor Krakowskiego Biura Festiwalowego, operatora KMLU. 41 twórców zgłoszonych przez 26 wydawców otrzyma wsparcie finansowe dla swoich najnowszych projektów wydawniczych. Nagroda KMLU to także oprawa promocyjna towarzysząca premierom nowych wydawnictw i wsparcie medialne dla twórców na kolejnych etapach życia książki.

Wspierając rozwój środowiska literackiego i projektów o krakowskiej tematyce, komisja decydująca o przyznaniu nagrody postawiła na różnorodność. Dofinansowaniem mogą się cieszyć zarówno wydawnictwa z silną, ugruntowaną pozycją na rynku książki (Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Grupa Wydawnicza Foksal czy Wydawnictwo Literackie), jak i wydawcy mniej popularni, choć prezentujący nowe, świeże zjawiska w polskiej literaturze (Wydawnictwo Nisza, Officyna, KONTENT czy Wydawnictwo Od Do). W naszym wyborze znaleźli się autorzy i autorki będący gwarantem wysokiego poziomu publikacji, których powstanie wesprzemy finansowo. Działając w niezwykle trudnych dla twórców czasach pandemii, chcieliśmy przyznać nagrody jak najliczniejszej grupie, natomiast poziom zgłoszonych projektów przerósł nasze najśmielsze oczekiwania: na 59 zgłoszeń aż 43 zostały rozpatrzone pozytywnie, a wśród zgłoszonych książek są projekty uznanych autorów (Ewa Lipska, Wojciech Nowicki, Magdalena Heydel) ale też niezwykle ciekawe propozycje debiutów, jak choćby poemat Adrianny Alksnin czy bajka dla dzieci, której autorem jest Maciej Rożen, absolwent Kursu Pisania KMLU – relacjonuje pracę komisji konkursowej jej przewodnicząca Urszula Chwalba, kierownik działu literackiego Krakowskiego Biura Festiwalowego, operatora KMLU. Znaczna część publikacji ukaże się jeszcze w tym roku.

Ogłoszenie I edycji Nagrody Literackiej KMLU zbiegło się jednocześnie w czasie z realizacją miejskiego programu „Kultura Odporna”, którego celem jest przeciwdziałanie ekonomicznym skutkom pandemii koronawirusa. Prężnie działający i różnorodny rynek wydawniczy to od lat znak tożsamości Krakowa i jeden z powodów, dla którego nasze miasto dostąpiło zaszczytu członkostwa w elitarnej sieci Miast Kreatywnych UNESCO w dziedzinie literatury – mówi Robert Piaskowski, pełnomocnik Prezydenta Miasta Krakowa ds. Kultury. – Uruchamiając nowe narzędzie wsparcia dla sektora zapewniającego pracę tak wielu mieszkańcom naszego miasta, mamy zarazem ambicję pozytywnego oddziaływania na cały rynek książki w Polsce. W trudnym czasie kryzysu ekonomicznego Kraków okazuje odpowiedzialność i solidarność z branżą, której praca przekłada się bezpośrednio na poziom czytelnictwa i rozwój kompetencji społeczeństwa, umożliwiając kontakt z wartościową, wydawaną nie tylko z pobudek ekonomicznych literaturą – dodaje.

Program Patronacki KMLU wspiera wartościowe inicjatywy wydawnicze odnoszące się w szerokim znaczeniu do literackiego charakteru miasta. Krakowscy twórcy/twórczynie i projekty związane tematycznie z miastem otrzymują pakiet działań promocyjnych obejmujący m.in. organizację spotkań premierowych w księgarniach kameralnych i na festiwalach literackich. W 2019 roku pod patronatem KMLU ukazało się ponad 40 publikacji, w tym nagrodzona Paszportem „Polityki” 2019 Zimowla Dominiki Słowik (Społeczny Instytut Wydawniczy Znak), wyróżniony Nagrodą O!Lśnienia 2020 zbiór opowiadań Barbary Sadurskiej Mapa (Wydawnictwo Nisza), najnowszy tom poezji Adama Zagajewskiego Prawdziwe życie (Wydawnictwo a5), zbiór wierszy Zuzanny Ginczanki Poezje zebrane (Wydawnictwo Marginesy) czy Jeden dobry dzień Romy Ligockiej (Wydawnictwo Literackie). Nagroda KMLU wychodzi naprzeciw oczekiwaniom wydawców i współpracujących z nimi autorów i autorek.

Kolejne nabory do Nagrody Literackiej Krakowa Miasta Literatury UNESCO będą ogłaszane na stronie miastoliteratury.pl.

Każdy z nagrodzonych w konkursie projektów wydawniczych zostanie zaprezentowany w mediach społecznościowych Krakowa Miasta Literatury UNESCO. Dajemy słowo, jest na co czekać!

Organizatorem konkursu jest Gmina Miejska Kraków, a realizatorem Krakowskie Biuro Festiwalowe, operator programu Kraków Miasto Literatury UNESCO (zgodnie z uchwałą Nr XXXVII/972/20 Rady Miasta Krakowa z dnia 11 marca 2020 r). Projekt realizowany jest w ramach miejskiej strategii „Kultura Odporna”, której celem jest przeciwdziałanie skutkom pandemii koronawirusa w obszarze kultury.

Lista nagrodzonych twórców:

Lista wydawców, którzy zgłosili nagrodzone projekty:

Filozof, jeden z najtęższych umysłów w Polsce XX wieku, ale prywatnie także fotograf, pianista, skrzypek – odkrywanie biografii Romana Ingardena co rusz dostarcza nieoczekiwanych odkryć. Zapraszamy na kolejne wirtualne spotkanie w ramach cyklu „Wyszukaj Klasyka”, którego bohaterem będzie wybitny polski fenomenolog. Transmisja ze spotkania odbędzie się w środę 8 lipca o godz. 18.00 na profilu Kraków Miasto Literatury UNESCO na Facebooku.

Urodził się w 1893 roku w Krakowie. Studia w niemieckiej Getyndze i Fryburgu Bryzgowijskim przyniosły mu okazję do poznania Edmunda Husserla, który stał się jego intelektualnym przewodnikiem i którego fenomenologiczną myśl rozwijał i interpretował przez całe życie, wprowadzając w nie własną, autorską perspektywę. Przed wojną nauczał i wykładał w Lublinie, Warszawie, Toruniu i Lwowie, w którym spędził okupację. Po 1945 roku jak wielu polskich pisarzy i uczonych trafił ponownie do Krakowa, gdzie związał się z Uniwersytetem Jagiellońskim. Odsunięcie od pracy dydaktycznej w latach 50. zrekompensował sobie m.in. intensywnym rozwijaniem pasji fotograficznej, której wybrane efekty można teraz poznać bliżej na wystawie w Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK.

Opublikował łącznie ponad 200 prac po polsku i niemiecku, w tym swoje najważniejsze dzieło Spór o istnienie świata. Wcześniej pod wielkim wrażeniem myśli i osoby Ingardena pozostawał m.in. Witkacy, który poświęcił mu znany portret, zaś w powojennym kręgu uczniów i uczennic oraz przyjaciół i przyjaciółek znajdowali się również m.in. Halina Poświatowska, Józef Tischner i Karol Wojtyła.

Jak zauważył Adam Zagajewski w dokumencie Małgorzaty Niecieckiej-Mac wyemitowanym niedawno w TVP Kultura, w szarej rzeczywistości Polski i Krakowa doby PRL-u seminaria i wykłady Ingardena były intelektualnym oknem na świat. Obok znaczącego wpływu jego myśli m.in. na współczesną estetykę, uwagę zwraca mocne etyczne ukierunkowanie poszukiwań Ingardena. „Kto chce być filozofem, musi raz zacząć żyć intelektualnie na własną odpowiedzialność” – pisał w jednym z najbardziej znanych swoich tekstów.

W tym roku przypada 50. rocznica śmierci czołowego polskiego filozofa. Specjalną uchwałą Sejm RP ogłosił rok 2020 Rokiem Romana Ingardena. Podczas spotkania postaramy się zbliżyć do „fenomenu” Ingardena jako filozofa i jako nieprzeciętnej osobowości na tle czasów, w których żył.

prof. Karol Tarnowski – (ur. 1937) filozof, nauczyciel akademicki, wykładowca Uniwersytetu Papieskiego i Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Redaktor naczelny serii „Filozofia religii” wydawnictw Znak i Homini, członek Polskiej Akademii Nauk, w swojej pracy inspiruje się m.in. fenomenologią, egzystencjalizmem i francuską filozofią ducha. Romana Ingardena poznał podczas studiów na UJ.

prof. Krzysztof Ingarden (ur. 1957) – architekt, wykładowca akademicki, członek Polskiej Akademii Umiejętności, laureat Honorowej Nagrody SARP i wielu innych nagród polskich i międzynarodowych, współzałożyciel i prezes biura JET Atelier oraz Ingarden & Ewý Architekci. Autor i współautor projektów m.in. Centrum Kongresowego ICE Kraków, Małopolskiego Ogrodu Sztuki i Pawilonu Wyspiańskiego w Krakowie, a także Ambasady RP w Tokio. Prywatnie wnuk Romana Ingardena.

Marcin Wilk (ur. 1978) – dziennikarz, kurator programów literackich. Publikował na łamach m.in. „Polityki”, „Tygodnika Powszechnego”, „Przekroju”, „Czasu Kultury”, „Dekady Literackiej”, „Ha!artu”, „Radaru” i „Lampy”. Autor m.in. książek biograficznych o Annie Jantar (Tyle słońca. Anna Jantar. Biografia) i Irenie Kwiatkowskiej (Kwiatkowska. Żarty się skończyły). Niedawno ukazała się jego książka Pokój z widokiem. Lato 1939. Prowadzi blog książkowy Wyliczanka (www.wyliczanka.eu).

Spotkanie wzbogacą archiwalne fotografie udostępnione dzięki życzliwości Krzysztofa Ingardena.

Partnerzy spotkania: Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK, Uniwersytet Jagielloński

Przy UJ działa Centrum Badań Filozoficznych oraz cyfrowe archiwum Romana Ingardena: http://ingarden.archive.uj.edu.pl 

Wystawę Roman Ingarden. Filozof i fotograf w Galerii Alfa Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK oglądać można do 27 września: www.mocak.pl/filozof-i-fotograf

„Wyszukaj Klasyka” to cykl wirtualnych rozmów o mniej lub bardziej zapomnianych, nietuzinkowych postaciach polskiej literatury XIX- i XX-wiecznej związanych z Krakowem. Działamy na przekór wszechobecnemu pędowi do nowości, przybliżając sylwetki autorów i autorek dawno niewznawianych tytułów wybijających się ponad czasy, w których powstały. Przecieramy szlaki dla ponownych odkryć na miarę opowiadań Kornela Filipowicza i poezji Zuzanny Ginczanki. Inspirujemy i poszerzamy czytelnicze horyzonty. Na kolejnych spotkaniach cyklu gościmy ekspertów i ekspertki, ale także bliskich, przyjaciół i przyjaciółki naszych bohaterów i bohaterek. Cykl prowadzi Marcin Wilk – pisarz, dziennikarz, kurator programów literackich.

PROGRAM SPOTKAŃ:

10 czerwca 2020, godz. 18.00 | Ludwik Jerzy Kern
24 czerwca 2020, godz. 18.00 | Dagny Juel Przybyszewska
8 lipca 2020, godz. 18.00 | Roman Ingarden
22 lipca 2020, godz. 18.00 | Aniela Gruszecka
12 sierpnia 2020, godz. 18.00 | Zygmunt Nowakowski
9 września 2020, godz. 18.00 | Ewa Szelburg-Zarembina
14 października 2020, godz. 18.00 | Anna Świrszczyńska
10 listopada 2020, godz. 18.00 | Henryk Vogler

Spotkania będą odbywać się w formie transmisji na żywo na profilu Krakowa Miasta Literatury UNESCO na Facebooku, ale jeśli zmieniająca się sytuacja epidemiczna na to pozwoli – także na żywo! Nagrania zostaną zrealizowane w krakowskich kawiarniach, księgarniach i innych miejscach związanych z naszymi bohaterami i bohaterkami, a także w Artetece Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie.

Cykl „Wyszukaj Klasyka” dofinansowano że środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Na zdjęciu: 1960, z archiwum Krzysztofa Ingardena