Klaster kultury na Rynku Głównym 20

Przestrzeń wspólna dla krakowskich organizatorów wydarzeń kulturalnych, wystawy sztuki, księgarnia z albumami krakowskich twórców, spotkania literackie Miasta Literatury UNESCO, nowa odsłona wystawy „Szuflada Szymborskiej”, koncerty, projekcje filmowe, punkt informacyjny i centrum obsługi gości najważniejszych krakowskich festiwali. Tak będzie działał Pałac Potockich – nowy adres dla kultury z widokiem na najpiękniejszy rynek Europy. Przy Rynku Głównym 20 powstaje przestrzeń łącząca dziedzictwo i kreatywność, dostępna dla wszystkich i otwarta na pomysły krakowian.

Każde miejsce wokół krakowskiego Rynku to opowieść o niemal tysiącletniej historii miasta, a Pałac Zbaraskich, częściej nazywany Pałacem Potockich kumuluje prawdziwe genius loci Krakowa. W XVI wieku należał do rodziny Firlejów, w kolejnych stuleciach przechodził w posiadanie kolejnych bogatych rodów, podlegał przebudowom, a po II wojnie światowej został odnowiony i zrekonstruowany. Barokowy wystrój, klasycystyczna fasada zdobiona alegorycznymi postaciami i niezwykły, arkadowy dziedziniec, wzorowany na wawelskim, charakteryzują ten jeden z najbardziej reprezentacyjnych budynków w mieście.

Przez ostatnie 25 lat Pałac Potockich był siedzibą instytucji promującej język i kulturę Niemiec. Działający tu  Goethe Institut w październiku przeniósł się na ul. Podgórską. Właściciele Pałacu, chcąc zachować kulturalny charakter i atmosferę tego miejsca, a także kontynuować tradycje z przeszłości, zwrócili się do władz miasta z propozycją zaplanowania w nim funkcji artystycznych. W porozumieniu z miejskimi instytucjami kultury oraz Wydziałem Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Miasta Krakowa powstał pomysł scalenia w tym miejscu działalności kulturalnej kilku podmiotów miejskich i niektórych organizacji pozarządowych. Pałac Potockich ma stać się prawdziwym klastrem dla nowego myślenia o kulturze Krakowa, miejscem współdziałania i „współpracy zamiast konkurencji” – głównego hasła Programu Rozwoju Kultury do roku 2030. Ma także kontynuować piękne tradycje codziennej dyplomacji kulturalnej miasta.

– To trudny czas dla miasta i wielu instytucji. Mając jednak na uwadze, że centrum Krakowa jest naszą wspólną przestrzenią, a odpowiedzialna opieka nad miejscami o szczególnym znaczeniu dla kulturowego dziedzictwa Krakowa to jeden z naszych priorytetów, postanowiłem by w Pałacu powstała nowa, gościnna przystań dla kultury i miejsce spotkań dla mieszkańców i odwiedzających Kraków gości, poszukujących klucza do bogactwa i różnorodności kultury naszego miasta – mówi prezydent Krakowa Jacek Majchrowski.

Pałac Potockich będzie tętnić życiem, muzyką, literaturą, wydarzeniami ze świata intermediów, sztuk wizualnych, spotkań sieciujących rozmaite środowiska. Będzie to miejsce spotkań z publicznością i gośćmi ważnych festiwali i miejsce wspólne dla środowiska literackiego. Będą tu prezentowane dokonania stypendystów miasta Krakowa i twórców związanych z miastem. Pałac stanie się wizytówką Krakowa – miasta europejskiej kultury, a zarazem miejscem codziennej pracy wielu środowisk. Przestrzeń w bocznej amfiladzie od ul. Brackiej zajmie popularna wystawa „Szuflada Szymborskiej” –na nowo zaaranżowana i poszerzona. Pałac będzie rozbrzmiewać jazzem, muzyką klasyczną, ale i ambitną alternatywą. W podziemnych galeriach prowadzona będzie działalność wystawiennicza i wydawnicza, a na parterze znajdzie się księgarnia. Dziedziniec i przestronne piętro ma być miejscem współpracy rozmaitych sektorów.

Współgospodarzami nowego domu dla kultury będą krakowskie instytucje, organizatorzy festiwali i programów edukacyjnych: Galeria Bunkier Sztuki, Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK, KBF – operator programu Kraków Miasto Literatury UNESCO i Fundacja im. Wisławy Szymborskiej. Pałac będzie miejscem współdzielonym – dostępnym dla wszystkich organizacji, które tworzą różnorodne życie kulturalne w naszym mieście. Zaproszenia do współtworzenia atmosfery tego miejsca otrzymały już m.in. Krakowski Festiwal Filmowy, Festiwal UNSOUND, Summer Jazz Festival Kraków, Capella Cracoviensis.

Piwnice: przestrzeń wystawiennicza

Na czas modernizacji budynku Galerii Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki, która swoją stałą siedzibę ma na rogu Plant i placu Szczepańskiego, instytucja przeniesie działalność wystawienniczą, edukacyjną i wydawniczą do Pałacu Zbaraskich.

Dzięki przeprowadzce galeria będzie mogła zachować ciągłość funkcjonowania w bliskiej odległości od dotychczasowej siedziby i nadal – w samym sercu historycznego centrum Krakowa – udostępniać mieszkańcom swoją ofertę. Uruchomienie działalności Galerii w Pałacu Potockich będzie również dla mieszkańców okazją do poznania zabytkowych, historycznych wnętrz.

– Zabytkowe piwnice, podcienia i dziedziniec wypełni sztuka współczesna. Galeria zaprezentuje wystawy prac z Kolekcji Bunkra Sztuki, a także wystawy indywidualne i zbiorowe komentujące otaczającą nas rzeczywistość, tak artystyczną, jak i społeczną i polityczną. Pierwszą wystawą realizowaną w piwnicach Pałacu Zbaraskich będzie indywidualna ekspozycja dzieł Bartka Materki – zapowiada Maria Anna Potocka, dyrektor Bunkra Sztuki.

Parter: księgarnia Bunkier Bookstore MOCAK

W Pałacu powstanie również nowoczesna księgarnia Bunkier Bookstore MOCAK, będąca kontynuacją wspólnego projektu Bunkra Sztuki i MOCAK-u, który rozpoczął się w 2019 roku.

–  W ubiegłym roku MOCAK Bookstore wygrała plebiscyt na ulubioną krakowską księgarnię, mamy nadzieję, że i ta stanie się bliska dla krakowian. W księgarni znajdzie się rozbudowana oferta albumów poświęconych sztuce, wydawnictw kolekcjonerskich, literatura oraz przedmioty artystyczne. Będzie można nabyć tu także publikacje MOCAK-u i Bunkra. To ważne, aby w centrum można było znaleźć niebanalną pamiątkę z miasta kultury i sztuki – podkreśla Maria Anna Potocka.

Piętra: literatura, festiwalowe spotkania, centra obsługi gości i inicjatywy organizacji pozarządowych

W przestrzeniach dawnej Biblioteki Goethe Institut realizowane będą programy literackie odbywające się pod szyldem Krakowa Miasta Literatury UNESCO (KMLU), które koordynuje zespół KBF, w tym Dział Literacki. Zanim powstanie Centrum Literatury i Języka Planeta LEM na Zabłociu, Pałac Potockich będzie domem dla różnych inicjatyw literackich – tych organizowanych w ciągu całego roku i tych realizowanych w trybie festiwalowym. Przez najbliższe trzy lata będą tu testowane formaty wydarzeń, programy edukacyjne dla dzieci, seniorów, kursy kreatywnego pisania, wykłady popularnonaukowe, lekcje czytania i inne inicjatywy, które w przyszłości staną się programem Planety LEM.

Klaster kultury w Pałacu Potockich pomieści także centrum informacji kulturalnej kierowanej do tych odwiedzających nasze miasto, którzy chcą je odkrywać nieoczywistym tropem przeżyć kulturalnych.

– Organizowane w Krakowie liczne festiwale, a także projekty, takie jak na przykład Krakowskie Noce, znajdą przy Rynku Głównym 20 przestrzeń na festiwalowe spotkania, zlokalizowane tutaj zostaną centra obsługi gości, punkty informacyjne czy recepcje. Obok miejskich festiwali odbywać się tu będą także przedsięwzięcia organizowane z różnymi partnerami, między innymi festiwale filmowe, literackie, teatralne, jazzowe, muzyki świata, designu, mody, sztuk wizualnych, fotografii, muzyki elektronicznej, dawnej i klasycznej – zapowiada Izabela Błaszczyk, dyrektor KBF.

Pałac Potockich będzie nowym domem dla sygnowanej przez Fundację imienia krakowskiej noblistki wystawy „Szuflada Szymborskiej”, która przeniesie się tu z Kamienicy Szołayskich. Ekspozycja zostanie rozbudowana i poszerzona o literacki kontekst epoki, w której żyła i tworzyła Noblistka, a także nawiązania do jej literackich przyjaciół.

– Co prawda „nic dwa razy się nie zdarza”, ale my po raz drugi otwieramy wystawę poświęconą Wisławie Szymborskiej „Szuflada Szymborskiej”, która od lutego 2013 roku gościła w Kamienicy Szołayskich – oddziale Muzeum Narodowego w Krakowie i zostanie zamknięta w grudniu tego roku. Przearanżowana, rozbudowana i unowocześniona zagości w Pałacu Zbaraskich przy Rynku Głównym. Ekspozycja będzie rodzajem scenografii, trójwymiarowego kolażu, w którym przedmioty należące do poetki pojawią się obok cytatów z jej twórczości, fotografii osób, rzeczy i miejsc. Zaprowadzą one widza z Polski i zagranicy w jej prywatny świat poetyckiej wyobraźni i intelektualnych inspiracji. Wystawa ma być miejscem otwartym, „salonem kulturalnym”– miejscem spotkań ludzi kultury i sztuki – zapowiada Michał Rusinek, prezes Fundacji Wisławy Szymborskiej.

Katarzyna Olesiak, Dyrektor Wydziału Kultury i Dziedzictwa Narodowego UMK zapowiada otwarty charakter tej przestrzeni, w której swoje wydarzenia będą mogły realizować organizacje pozarządowe:

– W Pałacu odbywać się będą m.in. kursy pisania, zajęcia edukacyjne, spotkania autorskie, premiery książek, znajdzie się tu także mediateka. Trzeba też podkreślić zamiar ścisłej współpracy z sąsiadami i wykorzystania efektu synergii. Położony w pobliżu wielu instytucji, muzeów i miejsc kulturalnej rozrywki Pałac będzie otwarty na sąsiadów i wszystkich, którzy chcą współtworzyć kulturalną tkankę miasta – zapowiada Olesiak.

Brama do kultury

Koncepcja miejsca jest zgodna z przygotowywaną strategią zrównoważonej turystyki, a także Programem Rozwoju Kultury 2030, w którym znajduje się  postulat tworzenia węzłów dla kultury i przemysłów kreatywnych – przestrzeni wspólnych, klastrów.

– Wśród ważnych postulatów związanych z rozwojem pola kultury pojawia się priorytet tworzenia wspólnych przestrzeni, miejsc interdyscyplinarnych, których wizja działania opiera się na współpracy, wspólnym ponoszeniu kosztów i testowaniu nowych, hybrydowych modeli organizacyjnych. Taki będzie węzeł dla kultury przy Rynku Głównym 20.  Uważam, że to jednocześnie przywracanie ważnych funkcji społecznych w tej części krakowskiego Rynku, zwłaszcza że w ostatnich latach wiele ważnych funkcji centrum wyparła działalność zorientowana na obsługę ruchu turystycznego. Rozmaite kontrowersyjne „atrakcje” turystyczne, które silnie wpływają na wizerunek Krakowa, nie powinny mieć miejsca w tej bezcennej przestrzeni. Rynek 20 ma być nie tyle salonem, co węzłem – miejscem mieszania się środowisk, mieszkańców i gości. To tutaj będzie można dowiedzieć się, jaka jest aktualna oferta kulturalna miasta, co warto zwiedzić, jakie wystawy obejrzeć i w jakim festiwalu wziąć udział, a przy okazji poznać niezwykle ciekawą historię Pałacu albo zobaczyć pamiątki związane z literackim życiem Krakowa – podsumowuje Robert Piaskowski, Pełnomocnik Prezydenta Krakowa ds. Kultury.

Wizja klastra kultury w Pałacu Zbaraskich powstała na bazie inspiracji podobnymi miejscami działającymi w różnych miasta świata, takimi jak Centrum Festiwalowe w Adelajdzie, klaster Federation Square w Melbourne, Festival Centre w Edynburgu czy Centrum Informacji Kulturalnej w Quartier de Spectacles w Montrealu. Ważnym atutem, odróżniającym podejście Krakowa, jest zaopiekowanie się wysokiej klasy obiektem dziedzictwa i wypełnienie go treściami kultury oraz energią społeczną.

– Dla nas to ważna demonstracja wartości. Dziedzictwo kulturowe naszego miasta to zasób bezcenny, ale też nieodnawialny. Nie można go oddać „niewidzialnej ręce rynku”. To obszar, który należy otaczać opieką. Wierzę, że tak jak Brama Floriańska stanowi symboliczne wejście do Starego Miasta, tak Pałac Zbaraskich będzie stanowił bramę do najważniejszych opowieści o krakowskiej kulturze. Dlatego chcemy połączyć codzienność Pałacu z flagowymi projektami kulturalnymi: programem Kraków Miasto Literatury UNESCO, strategią porządkującą festiwalowe kalendarium w sezony kultury i wreszcie niedawno uruchomioną platformą audiowizualną PLAY KRAKÓW – zapowiada Piaskowski.

Miejsce będzie czerpało dochody z wystawy stałej i wystaw czasowych; zajęcie nowej siedziby pozwoli na zwolnienie innych obiektów, wynajmowanych na komercyjnym rynku. Czynsz będzie współdzielony pomiędzy dwie instytucje miejskie. Z wnętrz Pałacu będą mogły korzystać instytucje i organizacje pozarządowe, z którymi miasto współpracuje w ramach wieloletniej kooperacji i konkursów na wzbogacenie działalności kulturalnej. Pałac Zbaraskich będzie centrum kulturalnym w sercu miasta i miejscem, które nada nową funkcję społeczną największemu średniowiecznemu rynkowi Europy. Klaster kultury przy Rynku Głównym 20 zostanie uruchomiony z początkiem kolejnego roku.

Pustostany zostały wybrane przez czytelników i kapitułę nagrody jako najlepszy debiut prozatorski 2019 roku. Dorota Kotas jest szóstą laureatką Nagrody Conrada. Statuetkę otrzymała w Centrum Kongresowym ICE Kraków podczas gali kończącej Festiwal Conrada. Autorka jest zwyciężczynią wielu konkursów, m.in. na reportaż o sytuacji osób LGBT+ w małych miastach w Polsce, zajęła też pierwsze miejsce w konkursie „Człowiek z pasją – Nagroda dziennikarska im. Zygmunta Moszkowicza”.

Chciałabym podziękować, z racji tych dziwnych okoliczności w których jesteśmy, tym wszystkim, którzy dziś wyszli na ulicę, by protestować, i jestem szczęśliwa, że mogę reprezentować kobiety na tej scenie i odebrać tę nagrodę – powiedziała Dorota Kotas tuż po odebraniu statuetki. Zdobywczyni wyróżnienia otrzymała czek na 30 tys. złotych, została też nagrodzona miesięcznym pobytem rezydencjalnym w Krakowie oraz kampanią promocyjną zwycięskiej książki na łamach „Tygodnika Powszechnego”.

To jest książka o tym, jak się mieszka w domu z widokiem na kulę ziemską, czym można się pożywić w mieszkaniach zmarłych sąsiadów, jak się czuje pani w kiosku Ruchu i kto kradnie spod domów azalie. Jedna z bohaterek postanawia zamieszkać w wannie, bo jest jej smutno w Warszawie. Ale wbrew pozorom to bardzo wesoła i pouczająca książka – czytamy na okładce Pustostanów. Debiut Doroty Kotas został opublikowany w grudniu 2019 roku przez wydawnictwo Niebieska Studnia.

Zwyciężczyni studiowała socjologię stosowaną i antropologię społeczną w Instytucie Stosowanych Nauk Społecznych na Uniwersytecie Warszawskim. Obecnie robi specjalizację z animacji kultury w Instytucie Kultury Polskiej UW. Autorka jest laureatką wielu konkursów, m.in. na reportaż o sytuacji osób LGBT+ w małych miastach w Polsce czy na tekst dotyczący różnorodności („Palma warszawska. Drzewo poznania swojego i obcego” realizowana przez Stowarzyszenie Filmowe Dziki Bez). Zajęła też pierwsze miejsce w konkursie „Człowiek z pasją – Nagroda dziennikarska im. Zygmunta Moszkowicza”. Brała udział w licznych projektach teatralnych i artystycznych. Lubi siedzieć na dachu i jeść czereśnie. Chciałaby, żeby tak wyglądała jej przyszłość. Ma 26 lat.

W gronie nominowanych do Nagrody Conrada za debiut prozatorski 2019 roku znalazły się Dorota Brauntsch i jej Domy bezdomne (Wydawnictwo Dowody na Istnienie), Joanna Gierak-Onoszko i 27 śmierci Toby’ego Obeda (Wydawnictwo Dowody na Istnienie) Barbara Klicka z powieścią Zdrój (Wydawnictwo W.A.B.), nagrodzona Dorota Kotas z powieścią Pustostany (Niebieska Studnia) oraz Urszula Zajączkowska z książką Patyki, badyle (Wydawnictwo Marginesy).

W tym roku kapituła Nagrody Conrada miała łatwiejsze zadanie niż w latach ubiegłych, gdyż pojawiło się dużo świetnych debiutów w różnych rejestrach prozy, którą nagradzamy. Z tego też względu miała zarazem zadanie trudniejsze, gdyż poziom tych pierwszych książek autorskich był bardzo wysoki i wyrównany. Każda z wybranych przez nas autorek ma coś ważnego do powiedzenia i bardzo nas to cieszy. Młoda polska literatura ma się całkiem nieźle! – mówi o nominacjach Michał Paweł Markowski, dyrektor artystyczny festiwalu i przewodniczący kapituły Nagrody Conrada.

Nominowane autorki wskazała kapituła w składzie: Michał Paweł Markowski (przewodniczący), Urszula Chwalba, Inga Iwasiów, Grzegorz Jankowicz, Krzysztof Koehler, Zofia Król, Michał Nogaś oraz Joanna Szulborska-Łukaszewicz (sekretarz).

Przyznawana od 2015 roku Nagroda Conrada wyróżnia się wśród polskich laurów literackich tym, że skierowana jest wyłącznie do debiutantów. Kreując nowe głosy w polskiej literaturze, zachęca wydawców do podejmowania ryzyka wydawniczego – mówi Izabela Błaszczyk, dyrektor KBF. Czytelnikom zaś zwraca uwagę na twórczość debiutantów, zachęcając do sięgnięcia po książki autorów o jeszcze nieugruntowanej pozycji na rynku wydawniczym. W tym roku dostaliśmy ponad 70 zgłoszeń! To tylko udowadnia, że z roku na rok debiutów jest coraz więcej – dodaje Urszula Chwalba, dyrektor wykonawcza Festiwalu Conrada.

Dotychczasowe laureatki Nagrody Conrada to: Liliana Hermetz za książkę Alicyjka (Nisza 2015), Żanna Słoniowska za książkę Dom z witrażem (Znak Literanova 2016), Anna Cieplak za książkę Ma być czysto (Wydawnictwo Krytyki Politycznej 2017), Weronika Gogola za książkę Po trochu (Książkowe Klimaty 2018) i Olga Hund za książkę Psy ras drobnych (Korporacja Ha!art 2019).

Nagroda Conrada jest częścią miejskiego programu wsparcia debiutów Krakowa Miasta Literatury UNESCO i stanowi wspólne przedsięwzięcie Miasta Krakowa, KBF, Instytutu Książki oraz Fundacji Tygodnika Powszechnego.

Galę Nagrody Conrada oraz wszystkie zarejestrowane w ramach Festiwalu Conrada spotkania można obejrzeć na platformie PLAY KRAKÓW www.playkrakow.com

Fot. Edyta Dufaj

Prestiżowy tytuł Miasta Literatury UNESCO skłania do pielęgnowania kreatywności, wspierania wolności słowa i dbania o to, by literatura docierała do możliwie najszerszej i najbardziej zróżnicowanej grupy odbiorców. Sieć Miast Literatury UNESCO skupia 39 ośrodków miejskich na 6 kontynentach. Liderzy kultury z wszystkich miast sieci spotkali się w dniach 21-25 września na ich pierwszej w historii internetowej konferencji, zorganizowanej przez Pragę.

Podczas spotkań na platformie Zoom Miasta Literatury UNESCO zaprezentowały najlepsze praktyki i przeprowadziły warsztaty związane z szeregiem projektów opartych na współpracy, prezentując w czasie wydarzenia nową stronę internetową sieci: https://www.citiesoflit.com/. Mimo że konferencja w Internecie nie jest w stanie zastąpić magii spotkania członków sieci w naszym mieście, wymiany kulturalnej i wynikającej z nich stymulacji kreatywności, mamy nadzieję, że uda nam się utrzymać ducha tego dorocznego spotkania w nowej, wirtualnej formie – powiedziała przed konferencją Kateřina Bajo, dyrektor Pragi – Miasta Literatury UNESCO. Jej nadzieje nie okazały się płonne.

Głównym tematem zakończonej niedawno konferencji było wspieranie odbudowy, zwiększanie odporności oraz wsparcie rozwoju zarówno samych pisarzy, jak i sektora literatury w czasach pandemii, a także działania na rzecz pozytywnych zmian w kontekście ważnych ruchów społecznych, takich jak Black Lives Matter, oraz w obliczu kryzysu klimatycznego. Stale i aktywnie rozwijamy nasze priorytetowe obszary: otwieramy nowe możliwości pisarzom, angażujemy się w projekty tłumaczeniowe i podejmujemy współpracę w zakresie organizowanych w przyszłości targów i festiwali książki. W szczególności zastanawiamy się nad tym, w jaki sposób możemy stawić czoła światowym wyzwaniom, których istnienie podkreśliła pandemia COVID-19: należą do nich poprawa umiejętności czytania i pisania, mobilność społeczna i promowanie równości –powiedziała podczas konferencji Sandeep Mahal, dyrektor Nottingham – Miasta Literatury UNESCO, odpowiedzialna także za program współpracy w ramach sieci. – Potrzebujemy literatury i dobrej polityki, by pokazać rolę kultury w społeczeństwie i zaprezentować, jak może wyglądać społeczeństwo oparte na kulturze i cywilizacji. To właśnie stanowi główny cel Miast Literatury UNESCO.

Praga, która miała być gospodarzem stacjonarnej konferencji, pozostaje członkiem sieci Miast Kreatywnych UNESCO od grudnia 2014 roku. Najdłużej trwającym i najważniejszym projektem miasta jest program rezydencji artystycznych, w ramach którego sześcioro zagranicznych autorów i tłumaczy otrzymuje co roku możliwość zamieszkania w Pradze – na czas rezydencji miasto oferuje mieszkanie, opłaca wydatki związane z podróżami, przyznaje artystom stypendia, a także organizuje imprezy literackie i specjalne odczyty.

Kolejny z kluczowych projektów miasta – Touches of World Literature – to cykl odczytów odbywających się dzięki współpracy Pragi – Miasta Literatury UNESCO oraz Muzeum Literatury Czeskiej, mający na celu prezentację literatury światowej i jej twórców. Dwujęzyczny program gwarantuje atrakcyjność zarówno dla czeskiej, jak i międzynarodowej publiczności. Stałym jego punktem jest artystyczna interpretacja tekstów, której podejmują się profesjonalni aktorzy.

Fot. Edyta Dufaj (konferencja Miast Literatury UNESCO, Kraków 2018)

To już 7 lat! 21 października 2013 roku, w czasie Festiwalu Conrada, UNESCO ogłosiło Kraków Miastem Kreatywnym w dziedzinie literatury. Tytuł poprzedziły wieloletnie starania, ale jeszcze więcej wydarzyło się później! Z okazji rocznicy przyznania Krakowowi miana Miasta Literatury UNESCO przypominamy wybrane elementy miejskiego programu promocji czytelnictwa, wsparcia dla twórców i rynku książki realizowanego przez KBF we współpracy ze środowiskiem literackim.

 – tyle niezależnych księgarni funkcjonuje obecnie w Krakowie. Strategia wsparcia tej szczególnie wrażliwej na zmieniający się świat gałęzi rynku książki przyniosła wymierne efekty w postaci m.in. kilkuset wydarzeń realizowanych rokrocznie w ramach jedynego w Polsce programu – realizowanego przez Wydział Kultury i Dziedzictwa Narodowego – objęcia kilkunastu księgarni preferencyjnymi warunkami lokali komunalnych, współpracy z bibliotekami miejskimi czy regularnej promocji oferty księgarni i antykwariatów podczas kiermaszów książki w prestiżowych lokalizacjach w centrum miasta. Nie pozostajemy bierni wobec wyzwań czasów – podczas I fali epidemii koronawirusa kilkadziesiąt księgarni otrzymało podstawowe wsparcie finansowe w ramach programu Księgarnie Odporne! Dzisiaj księgarnie są w Krakowie prawdziwymi oknami na to, co najbardziej aktualne na współczesnej scenie literackiej – i chcemy, żeby tak pozostało.

– tyle projektów książkowych związanych z Krakowem otrzymało wsparcie w ramach I edycji nagrody Krakowa Miasta Literatury UNESCO. Hybrydowa, nowatorska formuła wyróżnienia zakłada wsparcie całego procesu wydawniczego, od autora/autorki, ilustratora/ilustratorki, przez redaktora/redaktorkę po wydawnictwo. Pełną parą działa jednocześnie program patronacki – od 2013 roku przeszło 200 dostępnych w obiegu książek ukazało się pod patronatem Krakowa Miasta Literatury UNESCO. Podczas 12. Festiwalu Conrada prezentujemy pięć z nich: Przez Zośki Papużanki, Cudze słowa Wita Szostaka, Halny Igora Jarka, Lajla znaczy noc Aleksandry Lipczak i Sromotny przegryw Adrianny Alksnin. Wsparcie dla środowiska twórców ma także wymiar międzynarodowy – od kilku lat na stypendiach w Krakowie przebywają pisarze i pisarki z Miast Literatury UNESCO.

 – tylu adeptów i adeptek kończy co roku prestiżowy Kurs Kreatywnego Pisania Krakowa Miasta Literatury UNESCO. Na program kształcenia literackiego, stanowiący ważną część działań związanych z otrzymanym tytułem, składa się stacjonarny, 5-miesięczny kurs, rozłożony na cały rok program warsztatów weekendowych, a także projekty okolicznościowe, takie jak niedawny projekt reporterski zwieńczony antologią tekstów 18. Znaczy Nowa Huta, poświęcony największej dzielnicy Krakowa. Jednocześnie Kraków jako pierwsze miasto w Polsce upomniał się o nowe głosy w polskiej literaturze. Przyznawana od 2015 roku Nagroda Conrada to pionierskie w kraju wyróżnienie, którego beneficjentami (a raczej beneficjentkami, bo tak się złożyło, że wszyscy dotychczasowi laureaci nagrody to kobiety!) są twórcy i twórczynie w kluczowym dla dalszej kariery momencie po wydaniu pierwszej książki. Tylko do 24 października trwa jeszcze głosowanie w najnowszej edycji nagrody, a jego wyniki poznamy 25 października podczas gali kończącej Festiwal Conrada.

 – w tym roku zgodnie z harmonogramem zostanie oddane do użytku Centrum Literatury i Języka Planeta Lem. Strategiczna inwestycja miasta powstanie na Zabłociu, dając drugie życie zabytkowemu budynkowi Składu Solnego. W obszernej przestrzeni centrum zaprojektowanego przez renomowane studio JEMS Architekci (projektantów m.in. Międzynarodowego Centrum Kongresowego w Katowicach) znajdą miejsce multimedialna wystawa poświęcona twórczości Stanisława Lema – patrona obiektu, wystawa o historii języka i komunikacji, wielofunkcyjne sale z przeznaczeniem na festiwale i wydarzenia literackie, ogólnodostępna mediateka i kawiarnioksięgarnia. Otoczeniem Planety Lem będzie ogród – przestrzeń rekreacji i plenerowych wydarzeń literackich. Centrum będzie otwartym domem dla inicjatyw literackich – tych realizowanych przez KBF, operatora obiektu, jak i przedsięwzięć niezależnych.

W 2013 roku Kraków został ogłoszony Miastem Literatury UNESCO – i tym samym dołączył do programu Miast Kreatywnych realizowanego przez Organizację Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury jako odpowiedź na dynamicznie zmieniające się rozumienie dziedzictwa kulturowego. Miasto Lema, Miłosza i Szymborskiej było siódmym miejscem na świecie, jakie uzyskało ten tytuł, po Edynburgu, Dublinie, Reykjavíku, Melbourne, Norwich i Iowa City. Obecnie tytułem posługuje się 39 miast, które w ramach międzynarodowej sieci realizują wspólne przedsięwzięcia oraz dzielą się praktykami i doświadczeniami.

7. rocznica przyznania tytułu Miasta Literatury UNESCO dla Krakowa tradycyjnie zbiega się w czasie z Festiwalem Conrada – największym literackim festiwalem w Polsce. Nadzwyczajne okoliczności pandemii koronawirusa przesądziły o wyjątkowej, wirtualnej formule 12. edycji festiwalu, której gośćmi są m.in. (spośród gości zagranicznych) Elif Shafak, Sigrid Nunez, Etgar Keret, Roy Jacobsen i Adeline Dieudonné oraz (z gości krajowych) Zyta Rudzka, Małgorzata Rejmer, Mikołaj Łoziński i Agnieszka Pajączkowska. Zapraszamy do oglądania transmisji ze spotkań na Facebooku Conrad Festival oraz na platformie PLAY KRAKÓW – www.playkrakow.com.

Jesień zawsze należała do literatury – spotkań z autorami, dyskusji oraz licznych premier. Krótki dzień, deszczowa aura to wręcz idealne warunki, aby w pełni oddać się czytaniu książek. Między 19 a 25 października 2020 odbywa się online’owa edycja Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie.

Spotkania, spotkania… online

Każdego roku czytelnicy zaopatrywali się w nowe dzieła podczas Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie®, które w ostatni weekend października przyciągały spragnionych literatury Zwiedzających. Czytelnicy mogli spotkać swojego ulubionego Autora czy wziąć udział w interesujących dyskusjach. W tym roku namiastkę tej atmosfery postaramy się przenieść do przestrzeni internetowej. Wysłuchać będzie można m.in. Adama Bodnara, K. N. Haner, Adama Zagajewskiego. Wszyscy zdajemy sobie sprawę, że spotkania w tej formie nie oddadzą ducha targów, ale będzie to ciekawa alternatywa na spędzenie targowego weekendu. Szczegółowy program zostanie opublikowany w mediach społecznościowych oraz na stronie http://ksiazka.krakow.pl. Na każde spotkanie będzie obowiązywała rejestracja.

Coś dla branży

Podczas Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie® zainteresowaniem cieszył się również bogaty program branżowy. Tłumacze, bibliotekarze i księgarze mogli wziąć udział w licznych warsztatach i prelekcjach poszerzając swoją dotychczasową wiedzę. Nie inaczej będzie w tym roku – 23 października 2020 (piątek) będzie należał właśnie do spotkań branżowych online. Biblioteka Analiz wraz z Kancelarią Patrimonium przeprowadzi prelekcję pt.: Ochrona wizerunku i innych dóbr osobistych w publikacjach książkowych – aspekty prawne. Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich opowie, jak instytucje kultury oraz biblioteki funkcjonują w zmieniających się mediach społecznościowych, a Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury przedstawi literaturę estońską oraz zalety literatury dawnej. Wszystkie prelekcje wraz z pełnymi tytułami i prowadzącymi już niebawem zostaną opublikowane w  naszych mediach społecznościowych oraz na stronie http://ksiazka.krakow.pl. Na każde spotkanie obowiązuje rejestracja.

Katalog Zniżek

W tym roku targi książki nie odbędą się w tradycyjnej formie. Wielu z nas pogodziło się już z myślą, że całorocznie zbierane fundusze poczekają na kolejny rok. Postanowiliśmy temu zaradzić i wspólnie z Wydawnictwami stworzyliśmy wyjątkowy Katalog Zniżek. W tygodniu pomiędzy 19 a 25 października 2020 roku na hasło targiksiazki2020 będzie można skorzystać z wyjątkowych promocji. Katalog udostępnimy na naszej stronie 19 października. W akcji zniżkowej biorą udział również krakowskie księgarnie, które zaangażowały się zarówno online jak i stacjonarnie – co ma jeszcze jedną zaletę: znajdziecie tam nasze tegoroczne zakładki!

Gala przyznania Nagrody w Konkursie im. Jana Długosza

Mimo wielu zmian nie zapominamy w tym roku o Konkursie im. Jana Długosza. Tradycyjna gala nie odbędzie się, ale chęć promowania ciekawej, humanistycznej literatury sprawiła, że nie możemy w tym roku pominąć tego punktu programu. Przyznanie nagrody odbędzie się w krakowskim Antykwariacie Abecadło i będzie transmitowane w sieci. Listę dziesięciu nominowanych Autorów można znaleźć na stronie http://dlugosz.krakow.pl, zwycięzca otrzyma statuetkę projektu śp. prof. Bronisława Chromego oraz 30 000 zł złotych sponsorowanych przez Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej S.A.

Ścianka ilustratorów

W 2019 roku na Targach Książki zadebiutowała Ścianka Ilustratorów, która cieszyła się ogromnym powodzeniem. Utalentowani artyści mieli szansę pokazać swoje prace na dużej planszy usytuowanej w targowej hali. W tym roku taka forma prezentacji jest niemożliwa, ale postanowiliśmy przenieść ściankę do przestrzeni internetowej. Nadesłane ilustracje będzie można obejrzeć na naszym Instragramie. W listopadzie wszystkie prace zostają połączone i umieszczone na naszej stronie internetowej wraz z kontaktem do autorów prac. Każdy – wydawca, autor – będzie mógł skontaktować się z konkretną osobą, którą być może czeka profesjonalna kariera ilustratora książek.

Ten rok jest dla wszystkich wyjątkowy pod wieloma względami. Żadne działania nie zastąpią nam czterodniowego święta literatury, jakim zawsze były Międzynarodowe Targi Książki w Krakowie®, ale połączmy siły i pokażmy Wydawnictwom, że chętnie kupujemy książki i czytamy je niezależnie od przeszkód! W końcu targi książki to my! – czytelnicy, wydawnictwa, organizatorzy, autorzy i wszyscy, którzy kochają literaturę.

Szczegóły www.ksiazka.krakow.pl

Wystawa „Stefan Kamiński – księgarz i wydawca” jest poświęcona postaci jednego z najważniejszych krakowskich działaczy krakowskiego środowiska księgarskiego, bibliofila założyciela firmy „Antykwariat i Wypożyczalnia książek” mieszczącej się przy ul. św. Jana 3, będącej obecnie najstarszym antykwariatem w Polsce.

Wystawę można oglądać do 30 listopada br.

Stefan Kamiński (1907-1974) – księgarz, antykwariusz, wydawca i bibliofil związany z krakowskim środowiskiem artystycznym. Naukę zawodu rozpoczął jako praktykant w księgarni Feliksa Nawrockiego w Sejnach. Następnie przeniósł się do Krakowa, gdzie zaczął pracę w Księgarni Jagiellońskiej, a później w Księgarni Towarzystwa Szkoły Ludowej, w której został kierownikiem. W 1932 r. został udziałowcem w Księgarni wydawniczej „Nauka i Sztuka”, mieszczącej się przy ul. Podwale 6 (od 1939 był jej jedynym właścicielem). W okresie międzywojennym był również członkiem krakowskiego Towarzystwa Miłośników Książki. Podczas okupacji niemieckiej Kamiński podjął akcję ratowania polskich książek przeznaczonych na przemiał, a przy ul. Pierackiego 1 (dziś Studencka) otworzył wypożyczalnię książek. Ponadto zajął się działalnością konspiracyjną. W 1942 utracił dotychczasowy lokal przy ul. Podwale i przeniósł się do nowej siedziby przy ul. Karmelickiej 29. Korzystając z tajnej drukarni, znajdującej się w podziemiach kamienicy, wydawał do 1945 pisma polityczne „Dziennik Polski”, „Kurier Powszechny”, „Małopolski Biuletyn Informacyjny”, „Rzeczpospolita Polska”, ulotki i odezwy oraz instrukcje wojskowe. Po 1945 Kamiński rozszerzył swoją działalność, otwierając oddziały w Katowicach i Łodzi. Sytuacja jego firmy zmieniła się w 1950, kiedy nowo powstały Dom Książki przejął księgarnie i antykwariaty prowadzone przez osoby prywatne. Kamińskiemu pozwolono prowadzić antykwariat, jednak już w nowym lokalu, przy ul. Świętego Jana 3, którym kierował do śmierci. Został pochowany na Cmentarzu Rakowickim.

Miejsce wystawy:
Antykwariat Kamiński
ul. św. Jana 3, Kraków

Wystawa powstała przy wsparciu KBF, operatora programu KMLU.

Zetknięcie się z jej poezją bywa punktem zwrotnym w czytelniczym doświadczeniu. Anna Świrszczyńska będzie bohaterką przedostatniego już w tym roku spotkania z cyklu „Wyszukaj Klasyka”, w którym przypominamy wybrane, wybitne postaci życia literackiego Krakowa XX wieku. O życiu i dorobku twórczym autorki tomu Jestem baba porozmawiają Marcin Wilk i Joanna Mueller. Zapraszamy na transmisję 14 października o godz. 18.00 na profilu Kraków Miasto Literatury UNESCO na Facebooku.

Urodzona w Warszawie jako córka Jana Świerczyńskiego i Stanisławy z Bojarskich, przez całe życie posługiwała się nazwiskiem omyłkowo zniekształconym w księdze metrykalnej. Debiutowała jeszcze przed wojną, kiedy dała się poznać jako poetka, ale także autorka książek dla dzieci i redaktorka pisma „Płomyczek”. W czasie okupacji zaangażowana w konspiracyjne wydawnictwa, jako sanitariuszka brała udział w Powstaniu Warszawskim.

W 1945 roku, jak wielu ludzi kultury w Polsce, przeniosła się do ocalałego ze zniszczeń Krakowa, zamieszkując w słynnym Domu Literatów przy ul. Krupniczej i stając się częścią niebywałego fermentu intelektualnego, jaki ogarnął wówczas miasto. Przez niedługi czas pracowała jako kierowniczka literacka dzisiejszego Teatru Bagatela, próbowała swoich sił jako dramatopisarka. Jako poetka
i prozaiczka publikowała systematycznie i sporo, paradoksalnie to jednak dopiero zmiany w życiu prywatnym – w tym burzliwy rozwód z aktorem Janem Adamskim – złożyły się na to, że wkrótce w jej wierszach zaczęła zaczytywać się cała literacka Polska. Wydane na początku lat 70., tomy Jestem baba
i Budowałam barykadę poruszają szczerością i bezpośredniością przekazu, wyznaczając dla wielu nowe standardy feminizmu w polskiej poezji.

Czesław Miłosz w książce Jakiegoż to gościa mieliśmy. O Annie Świrszczyńskiej uznał bohaterkę naszego spotkania za jeden z najważniejszych głosów w literaturze polskiej II połowy XX wieku. Trudno zapomnieć pierwszą lekturę wierszy Wszystkie chwyty dozwolone czy Kobieta mówi o swoim życiu –takie utwory bezpowrotnie poszerzają czytelniczą (i po prostu ludzką) świadomość. Współcześnie do prac Świrszczyńskiej odwołuje się m.in. wybitna amerykańska artystka konceptualna Jenny Holzer, gość festiwalu Artboom w 2011 roku.

Miejscem internetowej transmisji będzie kawiarnia Dynia przy ul. Krupniczej, sąsiadująca z dawnym Domem Literatów.

Po transmisji na Facebooku nagranie będzie dostępne do bezpłatnego odtwarzania na platformie VOD Play Kraków – www.playkrakow.com. W zakładce „Literatura” znaleźć można wszystkie dotychczasowe odcinki cyklu.

Joanna Mueller – poetka, eseistka, redaktorka, neolingwistka. Ukończyła polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim. Wydała pięć tomów poetyckich: Somnambóle fantomowe (Kraków 2003), Zagniazdowniki/Gniazdowniki (Kraków 2007, nominacja do Nagrody Literackiej Gdynia), Wylinki (Wrocław 2010), intima thule (Wrocław 2015) i poemiks „Waruj” (współtworzony z Joanną Łańcucką, Stronie Śląskie 2019) oraz dwie książki eseistyczne: Stratygrafie (Wrocław 2010) i Powlekać rosnące (Wrocław 2013) Współredaktorka antologii: Solistki. Antologia poezji kobiet (1989-2009) oraz Warkoczami. Antologia nowej poezji, laureatka Warszawskiej Premiery Literackiej oraz Nagrody Literackiej Czterech Kolumn. Nominowana do Nagrody Literackiej Gdynia, Nagrody Literackiej m.st. Warszawy, Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej „Silesius”.

Anna Świrszczyńska od lat matronuje poezji Mueller, jej myśleniu o literaturze, a także działaniom podejmowanym w ramach feminarium „Wspólny Pokój”. O wątkach macierzyńskich i feministycznych autorki Jestem baba Mueller pisała m.in. w tomie Powlekać rosnące.

Marcin Wilk – dziennikarz, kurator programów literackich. Publikował na łamach m.in. „Polityki”, „Tygodnika Powszechnego”, „Przekroju”, „Czasu Kultury”, „Dekady Literackiej”, „Ha!artu”, „Radaru” i „Lampy”. Autor m.in. książek biograficznych o Annie Jantar (Tyle słońca. Anna Jantar. Biografia) i Irenie Kwiatkowskiej (Kwiatkowska. Żarty się skończyły). Niedawno ukazała się jego książka Pokój z widokiem. Lato 1939. Prowadzi blog książkowy Wyliczanka (www.wyliczanka.eu).

„Wyszukaj Klasyka” to cykl wirtualnych rozmów o mniej lub bardziej zapomnianych, nietuzinkowych postaciach polskiej literatury XIX- i XX-wiecznej związanych z Krakowem. Działamy na przekór wszechobecnemu pędowi do nowości, przybliżając sylwetki autorów i autorek dawno niewznawianych tytułów wybijających się ponad czasy, w których powstały. Przecieramy szlaki dla ponownych odkryć na miarę opowiadań Kornela Filipowicza i poezji Zuzanny Ginczanki. Inspirujemy i poszerzamy czytelnicze horyzonty. Na kolejnych spotkaniach cyklu gościmy ekspertów i ekspertki, ale także bliskich, przyjaciół i przyjaciółki naszych bohaterów i bohaterek. Cykl prowadzi Marcin Wilk – pisarz, dziennikarz, kurator programów literackich.

PROGRAM SPOTKAŃ:

10 czerwca 2020, godz. 18.00 | Ludwik Jerzy Kern
24 czerwca 2020, godz. 18.00 | Dagny Juel Przybyszewska
8 lipca 2020, godz. 18.00 | Roman Ingarden
22 lipca 2020, godz. 18.00 | Aniela Gruszecka
12 sierpnia 2020, godz. 18.00 | Zygmunt Nowakowski
9 września 2020, godz. 18.00 | Ewa Szelburg-Zarembina
14 października 2020, godz. 18.00 | Anna Świrszczyńska
10 listopada 2020, godz. 18.00 | Henryk Vogler

Spotkania odbywają się w formie transmisji na żywo na profilu Krakowa Miasta Literatury UNESCO na Facebooku, ale jeśli zmieniająca się sytuacja epidemiczna na to pozwala – także na żywo! Nagrania realizowane są w krakowskich kawiarniach, księgarniach i miejscach związanych z naszymi bohaterami i bohaterkami, a także w Artetece Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie.

Cykl „Wyszukaj Klasyka” dofinansowano że środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Fotografia: 1972, © Witold Rozmysłowicz / Polska Agencja Prasowa

Motywem przewodnim dziesiątej, jubileuszowej, Nocy Poezji jest PODRÓŻ, rozumiana bardzo szeroko. Zarówno jako podróż w czasie i pamięci, w poszukiwaniu prawdy, porozumienia, spełnienia, wspomnień, w sporze ze światem i Bogiem, ale także jako podróż literacka, zabawa słowem, eksperyment językowy, poezja z zastosowaniem nowych mediów, czy po prostu przygoda i doświadczanie wielokulturowości.

Poezja ma wiele twarzy. Tyle – ilu jest poetów, ile wierszy, ilu odbiorców! Różnorodność form poetyckich i języka przekazu poetyckiego odzwierciedla różnorodność światów, odmienny stosunek do siebie i do rzeczywistości. Ta różnorodność jest największą wartością naszego świata!

Jubileuszowa 10. Noc Poezji, która odbędzie się w 10 i 11 października w wielu krakowskich lokalizacjach, to znakomita okazja do podróży literackiej w ulubionym przez Państwa kierunku, bądź w nieznane…

Podobno, jak powiedział św. Augustyn, Świat jest książką i ci, którzy nie podróżują, czytają tylko jedną stronę. A poezja jest jak podróż! Poezja jest jak transfuzyjna krew dla pracy serca:/ choćby dawcy już dawno pomarli/ (…) ich krew żyje (…) i cudze ożywia wargi [Ryszard Krynicki, Poezja żywa].

Wydarzenia tegorocznej Nocy Poezji odbędą się m.in. w Cafe Szafe, Klubie Aneks, Cytat Cafe, Klubie Dziennikarzy, Salonie Literackim Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, Muzeum Archeologicznym i Synagodze Poppera. KBF, operator programu Krakowa Miasta Literatury UNESCO, przygotował z okazji tego poetyckiego święta kilka wydarzeń – sprawdźcie je poniżej.

Pełny program Nocy Poezji znajdziecie TUTAJ>>
Dołącz do wydarzenia na FACEBOOKU>>

Pawilon Wyspiańskiego
Plac Wszystkich Świętych 2

10 października (sobota), godz. 10.00

Punctum wiersza. Warsztaty z Małgorzatą Lebdą

Co mogą mieć wspólnego wiersz i fotografia? Zapraszamy na warsztaty poetyckie o możliwości patrzenia na tekst literacki i tworzenia poezji w kontekście kategorii „studium” i „punctum”. Zostały one wprowadzone przez Rolanda Barthes’a, służąc francuskiemu badaczowi do interpretacji i opisu materiałów wizualnych. Czy w literaturze potrzebujemy uważnego patrzenia? Jak patrzeć, żeby widzieć? W czym sztuki wizualne mogą pomóc literaturze? Warsztaty poprowadzi Małgorzata Lebda, która w praktyce korzysta ze sztuk wizualnych w swoich poetycko-artystycznych działaniach.
Małgorzata Lebda dorastała w beskidzkiej wsi (Żeleźnikowej Wielkiej). Jest autorką pięciu książek poetyckich. Za ostatni tom Sny uckermärkerów (WBPiCAK Poznań 2018) została nagrodzona Nagrodą Literacką Gdynia. Właśnie ukazała się książka Sprawy Ziemi (WBPiCAK), na którą składają się trzy ostatnie tomy.

Uczestnicy: 8 osób, piszący przed debiutem książkowym
Zapisy: kontakt@miastoliteratury.pl

10 października (sobota), godz. 13.00

Warsztaty poetyckie dla onironautów z Rybą

Co to znaczy być onironautą? Kto jak kto, ale na pewno wie to Ryba, autor Podręcznika naukowego dla onironautów, czyli niezwykłego tomu podsumowującego 20 lat twórczości jednego z najciekawszych polskich twórców. Zapraszamy do spędzenia twórczych i z pewnością niezapomnianych godzin pod okiem poety. Warsztaty są propozycją skierowaną tych, którzy chcą spróbować współ-tworzyć, współ-wędrować i współ-śnić tą drogą. Podczas tej podróży nie trzeba zapinać pasów, za to należy maksymalnie wysilić swoją wyobraźnię.

Uwaga, chociaż energia twórcza Ryby przekracza wszelkie granice, obowiązuje limit miejsc (10 osób).
Zapisy: kontakt@miastoliteratury.pl

De Revolutionibus Books&Café
ul. Bracka 14

10 października (sobota), godz. 12.00

Massolit Books&Cafe
ul. Felicjanek 4, Kraków

10 października (sobota), godz. 18.30

Jak nas widzą, tak nas piszą! Spotkanie z rezydentkami KMLU

Zastanawialiście się kiedyś, jak wygląda literacki Kraków z perspektywy twórców i twórczyń z zewnątrz? Co przyciąga ich uwagę, gdzie szukają inspiracji, jakie jest najbardziej literackie miejsce w naszym mieście? Na te inne pytania odpowiedzą dwie stypendystki programu rezydencjalnego Krakowa Miasta Literatury UNESCO, które spędzają w naszym mieście dwa twórcze miesiące pracując nad własnymi projektami i uczestnicząc w kulturalnym życiu miasta.

Zapraszamy na spotkanie z dwiema poetkami z dwóch różnych krańców Europy – Brynją Hjálmsdóttir z Islandii oraz Aną Llurbą. O ich wrażenia z pobytu w Krakowie Mieście Literatury UNESCO zapyta Soren Gauger.

Ana Llurba, a właściwie Ana Isabel Llurba Ferreira to argentyńska poetka i pisarka. Jej tom Este es el momento exacto en que el tiempo empieza a correr (To jest dokładnie ten moment, w którym czas zaczyna biec) został uhonorowany nagrodą dla młodych poetów im. Antonio Colinasa (Antonio Colinas Young Poetry Award, 2015). Jej pierwsza powieść La Puerta del Cielo (Drzwi niebios, 2018) doczekała się publikacji w Hiszpanii, Argentynie i Chile; wkrótce będą mogli sięgnąć po nią także Włosi.

Brynja Hjálmsdóttir ukończyła teorię filmu i kreatywne pisanie na Uniwersytecie Islandzkim. Jej debiutancka książka poetycka zatytułowana Okfruman (Zygota, 2019) została nominowana do Fjöruverðlaunin (Islandzkiej Nagrody Literackiej przyznawanej kobietom) oraz nagrodzona w rywalizacji o The Icelandic Booksellers’ Literary Prize. Brynja mieszka i pracuje w Reykjaviku.

Pierwsza w historii biografia Stanisława Lema, nagradzane i świetnie przyjęte przez krytykę debiuty Olgi Hund i Barbary Sadurskiej, imponująca monografia Jacka Olczyka o kuluarach dwóch wieków życia literackiego w Krakowie – to tylko niektóre z książek objętych patronatem Krakowa Miasta Literatury UNESCO w ostatnich latach. Z okazji przypadającej w październiku 7. rocznicy uzyskania zaszczytnego tytułu zapraszamy lokalne księgarnie do współpracy i eksponowania literackiego Krakowa na półkach!

W latach 2015-2020 program Kraków Miasto Literatury UNESCO, którego operatorem jest KBF, objął patronatem blisko 200 książek autorów i autorek związanych z Krakowem oraz jego literackim dziedzictwem. Rozwinięciem programu patronackiego jest od 2020 roku Nagroda KMLU, przyznawana twórcom, tłumaczom, redaktorom i ilustratorom za nowe projekty książkowe w szeroki sposób powiązane z naszym miastem. W pierwszej edycji konkursu wyłoniono aż 41 laureatów nagrody i przyznano ponad 20 dodatkowych patronatów, dzięki czemu portfolio książek, dla których Kraków stanowi punkt odniesienia bezustannie się poszerza.

Lokalne krakowskie księgarnie to dla nas od lat naturalni i sprawdzeni partnerzy oraz strategiczna branża objęta ochroną i wsparciem w ramach programu Kraków Miasto Literatury UNESCO.

Z okazji przypadającego w październiku 2020 roku siedmiolecia tytułu Miasta Kreatywnego UNESCO dla Krakowa zapraszamy księgarnie do współpracy i eksponowania na ich półkach książek patronackich. Chcemy, aby w każdej księgarni i miejscu z książkami znalazły swoje miejsce publikacje krakowskich twórców i twórczyń wydane pod patronatem KMLU! Wspólnie z pisarzami, ilustratorami, redaktorami, tłumaczami, wydawcami i księgarzami chcemy zaprosić czytelników do lektury i podkreślić, jak wiele „literacko” dzieje się w naszym mieście. Pokazać Kraków jak się pisze!

Dodatkowo z 10 wybranymi przez nas księgarniami wejdziemy w formalną współpracę, obejmującą m.in. zaaranżowanie witryn księgarni oraz stałych półek z książkami patronackimi KMLU od 26 października 2020 roku. Celem programu „Kraków jak się pisze – w księgarniach” jest promocja współczesnej działalności wydawniczej i literackiego dziedzictwa Krakowa, a także wsparcie dla niezależnych księgarń w mieście.

Zgłoś swoją księgarnię, wysyłając maila na adres: kontakt[at]miastoliteratury.pl. W tytule maila podaj nazwę księgarni, a do wiadomości załącz zdjęcie witryny/półki w eksponowanym miejscu, którą dysponujesz.

Przy dokonywaniu wyboru księgarń uczestniczących w programie weźmiemy pod uwagę:

• Lokalizację księgarni;
• Obecność tytułów patronackich w dotychczasowej stałej ofercie księgarni.

Jednocześnie informujemy, że program nie jest skierowany do księgarń:

• spoza Krakowa (tj. księgarń znajdujących się poza terenem Gminy Miejskiej Kraków);
• sieciowych (tj. księgarń stacjonarnych będących częścią sieci dwunastu lub więcej księgarń stacjonarnych posiadających zbliżone nazwy, identyfikację graficzną i asortyment oraz będących własnością tego samego podmiotu);
• internetowych (tj. nie posiadających stacjonarnego lokalu do prowadzenia działalności księgarskiej);
• antykwariatów (tj. księgarń specjalizujących się w sprzedaży książek używanych).

W razie powodzenia akcji nie wykluczamy kontynuacji współpracy w kolejnych latach oraz poszerzenie grona jej uczestników. Docelowo chcemy, żeby półki z patronatami KMLU zagościły w każdej krakowskiej księgarni!

Na Wasze zgłoszenia czekamy do 5 października (poniedziałek) do godz. 24.00. Zapraszamy!

Organizator: KBF, operator programu KMLU