fbpx

Nagroda im. Wisławy Szymborskiej 2016 – znamy nominowanych poetów!

Kapituła w tym roku nominowała do Nagrody im. Wisławy Szymborskiej: Jakuba Kornhausera za „Drożdżownię” (WBPiCAK Poznań), Edwarda Pasewicza za „Och, Mitochondria” (Wydawnictwo EMG), Martę Podgórnik za „Zawsze” (Biuro Literackie), Joannę Roszak za „Tego dnia” (WBPiCAK Poznań), Marcina Świetlickiego za „Deltę Dietla” (Wydawnictwo EMG). W 2016 roku wyróżnienie zostanie przyznane po raz czwarty.

Od tego roku Nagroda będzie przyznawana w dwóch kategoriach: za tom wydany oryginalnie po polsku oraz za tom przełożony na język polski. Laureatami będą zatem poeta polski i poeta zagraniczny (oraz jego tłumacz/tłumacze). Kapituła pod przewodnictwem Joanny Orskiej obradowała w składzie: Andrij Chadanowicz (Białoruś), Bernhardt Hartmann (Niemcy), William Martin (USA-Niemcy), Abel Murcia Soriano (Hiszpania), Marian Stala (Polska), Dorota Walczak-Delanois (Polska-Belgia).

Nagroda im. Wisławy Szymborskiej 2016 zostanie wręczona podczas 5. Festiwalu Miłosza – największego wydarzenia poetyckiego realizowanego w Krakowie. Połączenie Nagrody i Festiwalu Miłosza stanowi nawiązanie do Spotkań Poetów Wschodu i Zachodu, które w latach 90. organizowano w Krakowie pod patronatem obojga Noblistów.

„Kraków dąży do kumulowania wydarzeń literackich w jednym czasie. Dlatego właśnie Festiwal Miłosza, Festiwal Literatury dla Dzieci, wręczenie Nagrody im. Wisławy Szymborskiej oraz Noc Poezji odbędą się w tym samym miesiącu – w czerwcu. Można powiedzieć że w tym roku to czerwiec będzie najbardziej literackim miesiącem w Krakowie, mamy też nadzieję że będzie to trend, który przedłuży się na kolejne lata” – powiedział Andrzej Kulig, zastępca Prezydenta Miasta Krakowa ds. Polityki Społecznej, Kultury i Promocji Miasta.

W tym roku do Nagrody im. Wisławy Szymborskiej zgłoszono 211 książek, w tym kilkanaście tłumaczonych. Nagrodą jest kwota 200 tyś złotych – do podziału dla zwycięzców oraz tłumacza.

 

O nominowanych:

 

Drozdzownia J. Kornhauser

Jakub Kornhauser odnawia język, którym posługujemy się do opisu świata. Za pomocą statycznych opisów, stanowiących ważną część „Drożdżowni”, przedstawia świat pełen niepokoju, jakby przed katastrofą. Zwykłe czynności, przedmioty, znaczenia ujęte są w pełen dramatyzmu obrazek, który tylko pozornie wydaje się spójny. Zawarta w nich energia przypomina poruszoną linię z obrazów Chaima Soutine’a, Paula Klee, Egona Schielego, na których często powołuje się autor.

 

och-mitochondria-Pasewicz

W poezji Edwarda Pasewicza najważniejsze wydaje się testowanie możliwości, jakie daje język. W „Och, Mitochondria” na pierwszy plan wysuwa się cielesność rozumiana jako znak, cielesność postrzegana na różne sposoby i na wielu poziomach. Ciało podlega tu obserwacji mikrobiologicznej i genetycznej, ale ważna dla autora jest też perspektywa życia społecznego i politycznego.

 

Zawsze M.Pogornik

Tom „Zawsze” Marty Podgórnik wyróżnia się ostrym, feministycznym głosem, osobistym i intymnym tonem. Z pozycji kobiety Podgórnik czyni siłę i materię swojej poezji. Radykalizuje różne formy popularne i tradycyjne, takie jak piosenka kabaretowa, ballada czy baśń, ale nasyca je dosłownością, okrucieństwem, głębokimi  i silnymi emocjami.

 

Joanna Roszak Tego dnia

Joanna Roszak, poetka, autorka książek poetyckich i prac literaturoznawczych, zajmuje się pograniczem literatury polskiej, niemieckiej i żydowskiej. W „Tego dnia” najciekawsze wydają się wątki związane ze śmiercią, jej istotą i konsekwencjami. Bohaterami tej poezji są często zwierzęta: psy, koty, ptaki. Jej poezja wyrasta z tradycji awangardowej, naśladuje zwykłą mowę, ale dodaje jej zaskakujące zwroty. Roszak pozostaje w elipsie, niedopowiedzeniu, zawiesza sens i daje nam możliwość rozgałęzienia jego znaczeń.

 

Delta Dietla M. Swietlicki

W „Delcie Dietla” Marcina Świetlickiego powracają motywy znane już u poety: miasto, wiersze o literaturze, które sam nazywa „nabożnymi”. Świetlicki przepracowuje poetykę protest-songu, choć w przewrotny sposób robi to w rytmie heksametru. Jednocześnie jednak pojawia się motyw bardzo osobisty – śmierci ojca i żałoby oraz konieczność rozliczenia się z obowiązkami wobec zmarłych.

 

11 czerwca 2016, w czasie uroczystej gali w Oprze Krakowskiej, dowiemy się, kto spośród nominowanych poetów zostanie laureatem Nagrody. Poznamy wtedy także laureata Nagrody im. Wisławy Szymborskiej za tom przetłumaczony na język polski.

 

OrganizatorFundacja Wisławy Szymborskiej

Partnerzy: Krakowskie Biuro Festiwalowe, Kraków Miasto Literatury UNESCO, Fundacja Miasto Literatury, Festiwal Miłosza, Matras Księgarnie.

Konkurs dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

 

Projekt jest współfinansowany ze środków Gminy Miejskiej Kraków.

Szekspir żyje na nowo! Wydawnictwo Dolnośląskie wydało właśnie książkę Shylock się nazywam Howarda Jacksona. To druga część serii Projekt Szekspir, w której utwory pisarza ze Stratford zostają na nowo opowiedziane przez światowej sławy autorów. Serii patronuje Kraków Miasto Literatury UNESCO, British Council, AMS i lubimyczytać.pl.

 

Fabuła książki nawiązuje do Kupca weneckiego. Kolekcjoner sztuki Simon Strulovitch potrzebuje kogoś, z kim mógłby porozmawiać. O chorej żonie, którą musi się opiekować, o córce, która schodzi na złą drogę… Gdy spotyka na cmentarzu Shylocka, postanawia zaprosić go do domu. Tak zaczyna się niezwykła znajomość. W swojej wariacji na temat dzieła Szekspira Jacobson śmiało zakrzywia czasoprzestrzeń, stawiając pytania o sens bycia ojcem, Żydem i miłosiernym człowiekiem we współczesnym świecie.

Projekt Szekspir to seria książek nawiązujących do Roku Szekspirowskiego, ale zaplanowana na kilka najbliższych lat. Z okazji przypadającej w 2016 roku 400. rocznicy śmierci Szekspira brytyjski wydawca Hogarth Press zaprosił do współpracy bestsellerowych pisarzy. Powierzył im opowiedzenie na nowo najbardziej znanych dzieł wielkiego dramaturga. Owocem ich pracy i talentów literackich jest kolekcja współczesnych powieści, które zostaną wydane w kilkunastu językach na całym świecie. W Polsce książki ukażą się pod szyldem Projekt Szekspir. Dotychczas w serii została wydana powieść Jeanette Winterson Przepaść czasu, czerpiąca z Zimowej opowieści.

 


Jako kolejne części serii zostaną opublikowane:

  • POSKROMIENIE ZŁOŚNICY [Anne Tyler]
  • BURZA [Margaret Atwood]
  • MAKBET [Jo Nesbø]
  • OTELLO [Tracy Chevalier]
  • HAMLET [Gillian Flynn]

12 kwietnia w Londyńskiej Hali Olimpia wręczono The London Book Fair International Excellence Awards 2016. W tym roku nagroda przyznawana była nie tylko agentom i wydawcom, ale po raz pierwszy wręczono wyróżnienia dla festiwali literackich i księgarzy. Krakowski Festiwal Conrada, organizowany przez Miasto Kraków, Krakowskie Biuro Festiwalowe i Fundację Tygodnika Powszechnego, jako jedyny europejski festiwal znalazł się w finałowej czwórce najlepszych literackich festiwali.

„To wielki honor znaleźć się w czołówce wysoko cenionych festiwalu literackich świata. Tym bardziej, że wybór i wysoka ocena pochodzi od  Brytyjskiego Stowarzyszenia Wydawców, a werdykt ogłoszono wobec blisko 1000 agentów literackich, wydawców, dostarczycieli innowacji i technologii w sektorze wydawniczym, słowem tych, którzy kreują pole literatury na największym na świecie anglojęzycznym rynku książki” – powiedział obecny na londyńskich Targach Książki Zastępca Dyrektora ds. Programowych KBF Robert Piaskowski. „Cieszymy się, że doceniono odwagę programową festiwalu, jego energię i stale odnawiającą się wielopokoleniową publiczność, misyjność festiwalu w prezentowaniu innych języków, wrażliwości, tradycji, światopoglądów. W wysokiej ocenie Conrada podkreślono jego powiązanie z kreatywnym sektorem wydawniczym, jego autentyczność  i zakorzenienie w lokalnym i unikalnym charakterze Krakowa, ale zarazem ambicję oddziaływania na globalną skalę i zabierania głosu w najbardziej istotnych sprawach. Zwrócono szczególną uwagę na wzajemne przenikanie się festiwalu i Targów Książki – przykładu „idealnej kohabitacji rynkowego aspektu funkcjonowania książki z jej wymiarem angażującym publiczność poprzez pogłębione spotkania i istotne debaty z udziałem pisarzy””.

 

„Festiwal Conrada powstał z inicjatywy grupy ludzi, którzy są przekonani o tym, że literatura to najlepszy język, za pomocą którego możemy rozmawiać o zamieszkiwanych przez nas światach” – mówi Grzegorz Jankowicz Dyrektor Programowy Festiwalu Conrada. „Nieprzypadkowo zaznaczyłem, że mówimy o grupie ludzi, gdyż na nasz Festiwal przyjeżdżają pisarki i pisarze z różnych zakątków globu, by uczestniczyć w niekończącym się procesie przekładu jednej kultury na inną sprawiając, że ich doświadczenia stają się zrozumiale dla czytelników żyjących w Polsce. A dlaczego Kraków? W tym mieście fikcji nie bierze się za prawdę, ale mimo to traktuje się ją równie poważnie jak rzeczywistość, ponieważ to właśnie fikcja pomaga nam zrozumieć wiele problemów społeczno-politycznych, a w niektórych przypadkach nawet je rozwiązać”.

Na liście nominowanych projektów, znalazły się aż trzy polskie akcenty: poza Festiwalem Conrada w kategorii The Trade Children’s and Young Adult Publisher Award nominowane zostało warszawskie Wydawnictwo Dwie Siostry, a SuperMemo World z Poznania wygrał nagrodę w kategorii The China Publishing & Media Journal Educational Learning Resources Award.

International Excellence Awards 2016 w kategorii Festiwal Literacki przyznana została brazylijskiemu Flupp za „imponujący wysiłek w kierunku upowszechniania literatury i czytelnictwa w najbardziej defaworyzowanych miejscach Brazylii, przeludnionych przedmieściach metropolii i wśród osób trwale wykluczonych z kultury oraz dostępu do literatury”.

Gratulujemy!

Gwałtowny wiosenny skok temperatur sprzyja nie tylko spacerom i porządkom w garderobach.  To także niechybny sygnał początku literackiego sezonu!

W dniach 23-24 kwietnia serdecznie zapraszamy na obchody Światowego Dnia Książki i Praw Autorskich i 15. już odsłonę Małopolskich Dni Książki „Książka i Róża”. Pomysł akcji pochodzi z Hiszpanii, skąd został przeniesiony do naszego regionu w 2002 roku z inicjatywy Marszałka Województwa Małopolskiego. W kraju Cervantesa od 1930 roku Dzień Książki jest oficjalnym świętem, a ulice wielu hiszpańskich miast, w tym Barcelony zamieniają się w wielki targ książki pod gołym niebem. W tym roku Krakowskie Biuro Festiwalowe – koordynator programu Kraków Miasto Literatury UNESCO dołączyło do grona organizatorów akcji „Książka i Róża” i wspólnie z Urzędem Marszałkowskim Województwa Małopolskiego oraz Wojewódzką Biblioteką Publiczną w Krakowie zaplanowało szereg weekendowych atrakcji.

Kameralny Kiermasz Książki Używanej zagości w sobotę i niedzielę na krakowskim Placu Św. Marii Magdaleny. Klasykę światowej literatury, beletrystykę historyczną i popularnonaukową, komiks i literaturę anglojęzyczną zaprezentują w przystępnych cenach liczni krakowscy antykwariusze i bukiniści, min. księgarnia historyczna Szafa Pełna Książek, FanKomiks, Massolit Books i antykwariat 9wrota oraz Abecadło, a na stoisku WBP w Krakowie za grosze będą do zdobycia książki wycofane ze zbiorów. Kiermasz uzupełnią stoiska kwiaciarek z różami; można będzie napić się kawy, zjeść lody i przekąsić pieczone kasztany, oraz wstąpić do pobliskiej Księgarni Bona na pyszne magdalenki – najbardziej literackie ciastka świata. Do każdej zakupionej na kiermaszu książki tatuaż wodny z różą w prezencie!

Światowy Dzień Książki to także intensywny program wydarzeń w księgarniach i bibliotekach. Zapraszamy min. na wieczór rozpoczynający Festiwal Niezależnych Księgarni w De Revolutionibus, a w jego ramach warsztaty dla dzieci i dorosłych oraz wykład prof. Jerzego Stelmacha, a także spotkanie inaugurujące Dyskusyjne Kluby Czytelnicze fundacji Poemat w księgarni Bona. W weekend 23-24 kwietnia odbędzie się także inauguracja projektu „Krakowskie księgarnie na medal” Fundacji Miasto Literatury, w ramach której, w wybranych księgarniach, przez kilka godzin za ladą staną znane i lubiane osoby, które zachęcać będą do zakupu, polecą swoje ulubione książki i pomogą wybrać najciekawsze.

Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie zaprasza na Rajską na spotkanie z Anną Dziewit-Meller, literacką grę miejską „W poszukiwaniu smoczej legendy”, a także warsztaty dla dzieci „Czy Gwiezdne Wojny to tylko film”? Tam również odbędzie się specjalna odsłona akcji wymiany książek Drugie Życie Książki. Na krakowskie Planty wyruszą dwa rowery Lotnej czytelni, by spotkać się z czytelnikami. W ten specjalny weekend, każdy kto wypożyczy książkę z roweru, zostanie dodatkowo obdarowany tatuażem z różą. Zapraszamy również na Szekspirowskie warsztaty sceniczne z Krzysztofem Stawowym (w Światowy Dzień Książki przypada 400 rocznica śmierci angielskiego dramaturga oraz Miguela de Cervantesa).

Akcja „Książka i Róża” przypomina, że książka może być ciekawym pomysłem na prezent. Wydarzenia zaplanowane w jej ramach, w tym kiermasz na Placu Św. Marii Magdaleny, podkreślają też bogate tradycje drugiego obiegu książki w Krakowie i Małopolsce – kolebce polskiego języka i drukarstwa, miejscu szczególnej koncentracji sektora wydawniczego i najbardziej prestiżowych aukcji antykwarycznych, wpisując się w założenia programu Kraków – Miasto Literatury UNESCO, którego celem jest ochrona i wsparcie dla rozmaitych gałęzi lokalnego rynku książki. To właśnie w antykwariatach i na ulicznych targach natknąć możemy się na wartościową literaturę, niewznawianą często na polskim, zorientowanym na nowości rynku książki.

Akcentując rolę książki jako wyjątkowego podarunku, w piątkowy poranek w Kolejach Małopolskich na trasie Kraków-Balice osoby przybywające do Małopolski zostaną obdarowane upominkiem książkowym. Akcją ta będzie zapowiedzią weekendowych wydarzeń w Małopolsce.


Szczegółowy program akcji znaleźć można tutaj oraz na stronie www.ksiazkairoza.pl.

Do zobaczenia!

Organizatorzy:

Województwo MałopolskieWojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie – Instytucja Kultury Województwa Małopolskiego, Krakowskie Biuro Festiwalowe – Operator Programu Kraków – Miasto Literatury UNESCO

Partnerzy:

Instytut KsiążkiIzba Księgarstwa Polskiego, Karnet, Lubimy Czytać, O.pl, Shakespeare Lives, Instytut Cervantesa, Fundacja Kopernika, Fundacja Poemat, Fundacja Miasto Literatury

13 tekstów najzdolniejszych młodych polskich pisarzy, a wśród nich opowieść kryminalna w realiach polsko-ukraińskiego pogranicza, historie o niemożliwej miłości i o ciemnych stronach tego, co czasem na wyrost określa się patriotyzmem, czy wreszcie niesamowite przygody kobiety, która po 90. urodzinach postanawia zrealizować swoje marzenia. Zapraszamy do lektury tekstów absolwentów pierwszej edycji Kursu Kreatywnego Pisania Miasta Literatury UNESCO!

Teksty zgromadzone w Antologii to fragmenty opowieści, które właśnie powstają – lub być może powstaną w pełnej krasie pewnego dnia. Były pisane w trakcie i już po zakończeniu kursu, a ich autorzy wykorzystali wiedzę, jaką zdobyli w trakcie dwóch miesięcy zajęć. Zbiór otwierają trzy teksty, które zdaniem organizatorów szczególnie się wyróżniają, ale bez wątpienia każde z prezentowanych tu opowiadań zasługuje na uwagę i niejednym zaskoczy czytelnika.

Zapraszamy do lektury!

 

Pobierz Antologię w formacie PDF

 

Pierwsza edycja Kursu Kreatywnego Pisania Miasta Literatury UNESCO dobiegła końca w listopadzie 2015 roku. W trakcie 6 weekendów 15 młodych pisarzy uczyło się warsztatu pod okiem uznanych autorów i specjalistów z branży wydawniczej. Równolegle na łamach portalu Lubimy Czytać publikowaliśmy kolejne odcinki kursu pisania online wraz z serią kilkudziesięciu filmów, w których czołowi polscy pisarze dzielą się sekretami swojego warsztatu. Wszystkie materiały online można znaleźć pod adresem pisz.miastoliteratury.pl.

Stacjonarnemu Kursowi Kreatywnego Pisania od początku towarzyszyło ogromne zainteresowanie – otrzymaliśmy ponad 100 zgłoszeń osób z całej Polski, z których na podstawie przesłanych opowiadań wybraliśmy najbardziej uzdolnionych uczestników. W ramach programu obejmującego sześć intensywnych weekendowych spotkań, uczestnicy rozwinęli warsztat, odbyli spotkania z twórcami-praktykami i zdobyli wiedzę, jak przejść przez cały proces wydawniczy i przebić się ze swoim dziełem na niełatwym rynku książki.

Zajęcia prowadzili czołowi polscy autorzy: m.in. autor kultowych kryminałów Marek Krajewski, nominowany do Paszportu Polityki Wit Szostak, a także autorka popularnych powieści fantastycznych Izabela Szolc. Do tego wiedzą podzielili się eksperci z branży wydawniczej: Magdalena Dębowska z Karakteru, Filip Modrzejewski związany z GW Foksal, czy Marcin Baniak z Wydawnictwa Literackiego. A oprócz nich agenci literaccy, psycholog twórczości, a nawet specjalista od budowania wizerunku. Koncepcję merytoryczną kursu opracowały Karolina Macios i Magdalena Zielińska, redaktorki i menadżerki literackie z wieloletnim doświadczeniem. Wykład mistrzowski wieńczący kurs poprowadził Jonathan Franzen, jeden z najwybitniejszych amerykańskich pisarzy, gość październikowego Festiwalu Conrada.

Kurs jest elementem programu wsparcia literackich debiutów w Krakowie Mieście Literatury UNESCO. Należy do niego także adresowany do wydawców konkurs Promotorzy Debiutów organizowany przez Instytut Książki i Fundację Tygodnika Powszechnego oraz Nagroda Conrada, mająca wyróżnić najlepszych debiutantów i ułatwić im drogę dalszej kariery.

Organizatorem kursu jest Krakowskie Biuro Festiwalowe. Jest on realizowany w ramach programu Kraków Miasto Literatury UNESCO.

Projekt dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Kultura – Interwencje 2015.

Już jutro (czwartek) o 18:30 odbędzie się długo wyczekiwana dyskusja o Stanisławie Lemie, organizowana przez Krakowskie Biuro Festiwalowe i Wydawnictwo Literackie.

Portal LubimyCzytać i Arteteka Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie wychodzą na przeciw wszystkim tym, którzy nie będą mogli dotrzeć na spotkanie! Jutrzejsza dyskusja poświęcona Lemowi będzie transmitowana online na stronach naszych partnerów.

O transmisji na portalu Lubimy Czytać dowiecie się więcej tutaj.

 

lem_okno

 


Dekadę po śmierci najwybitniejszego polskiego futurologa i pisarza, Stanisława Lema, w Krakowie, Jerzy Jarzębski, Jacek Dukaj i Wojciech Orliński będą dyskutować o perspektywach futurologii oraz o tym, czy Lem ma swoich następców i czy w ogóle może ich mieć.

Futurologia święciła triumfy w połowie ubiegłego wieku. Naszą wyobraźnią zawładnęły wtedy roboty i sztuczna inteligencja, a perspektywą stał się kosmos, galaktyki, gwiazdy i planety. Stanisław Lem, wraz innymi mistrzami futurologii, budził i podsycał w nas domysły i śmiałe wizje przyszłości.

Dziś, spoglądamy w kalendarz z lekkim niepokojem konstatując, że żyjemy w czasach po „Odysei Kosmicznej“, „Powrocie do przyszłości“ czy „Ubiku“. Przyszłość nas onieśmiela, a doświadczenie pokazuje nam, że granice postępu przekraczają granice naszej wyobraźni. Co więc dalej z futurologią? Jaka jest przyszłość naukowego przewidywania przyszłości? Czy w XXI wieku futurologia to już tylko intelektualna zuchwałość? Na te pytania odpowiedzieć postarają się wspólnie Jerzy Jarzębski i Jacek Dukaj, podczas spotkania prowadzonego przez Wojciecha Orlińskiego.

Źródło: www.lubimyczytac.pl


 

Przypominamy:

Dyskusja pt. „Czy Lem był ostatnim futurologiem?” odbędzie się w Artetece Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej (ul. Rajska 12, wejście od ul. Szujskiego) o godzinie 18.30, 7 kwietnia 2016 roku.

Organizatorzy wydarzenia: Krakowskie Biuro Festiwalowe, Wydawnictwo Literackie.

Pochodzący z Kongo pisarz, naukowiec, literaturoznawca, działacz społeczny, stypendysta Fundacji Fulbrighta i University of California – dr Felix Kaputu został kolejnym stypendystą Miasta Kraków w ramach programu ICORN – Międzynarodowej Sieci Miast Uchodźstwa. Będzie przebywał w Krakowie do końca roku, a organizatorami jego pobytu są Miasto Kraków, Krakowskie Biuro Festiwalowe i Stowarzyszenie Willa Decjusza.

Urodzony w 1959 roku w Kongo Felix Kaputu jest specjalistą w dziedzinie afrykanistyki, sztuki i filozofii. W swojej pracy naukowej badał również problematyką gender, mitologię i literaturę afrykańską. Prowadził badania naukowe i wykładał m.in. w USA, Japonii i Belgii. W 2003 roku został stypendystą Fundacji Fulbrighta i University of California. Jest autorem 6 książek i blisko 60 publikacji, dotyczących m.in. trudnej sytuacji kobiet w Afryce, problematyki HIV i AIDS.

W maju 2005 r. Kaputu został aresztowany bez nakazu przez Agencję Bezpieczeństwa Narodowego (ANR). Oskarżono go o bycie odpowiedzialnym za ruch secesyjny 20 tys. żołnierzy w prowincji Katanga, przemyt broni i podżeganie do buntu studentów. Według nieoficjalnych informacji miał być skazany na 30 lat więzienia lub śmierć. Został zatrzymany i przez 10 dni przebywał w areszcie, gdzie odmawiano mu jedzenia i grożono śmiercią. Był świadkiem stosowania przemocy fizycznej i tajemniczych zniknięć innych zatrzymanych. Przeniesiony do zakładu więzienno-resocjalizacyjnego Makala w Kinszasie, został w końcu wypuszczony dzięki interwencji Amnesty International oraz naciskom mediów i zaprzyjaźnionych naukowców. Po wyjściu z więzienia przebywał pod stałym nadzorem, co uniemożliwiało mu powrót na uniwersytet. W 2006 r. wyjechał z kraju na stypendium Scholars at Risk.

Kraków – Miasto Literatury, miasto schronienia

Kraków przystąpił do ICORN w 2011 roku (Roku Miłosza) – i jest pierwszym członkiem tej sieci z obszaru Europy Środkowo-Wschodniej. Sieć ICORN, oferująca azyl pisarzom i obrońcom praw człowieka, którzy z powodu prześladowań nie mogą swobodnie żyć i tworzyć we własnej ojczyźnie, powstał w 2005 r. w Norwegii. Jednym z jej pomysłodawców był jeden z najbardziej prześladowanych pisarzy XX w., Salman Rushdie, którego Szatańskie wersety wywołały gwałtowne protesty w świecie islamskim i nałożenie na autora przez ajatollaha Chomejniego słynnej fatwy – wyroku nakazującego każdemu prawdziwemu muzułmaninowi zabicie pisarza.

Gdy Kraków przystępował do ICORN, władze organizacji wskazały polskie miasto jako ważnego i jak najbardziej uzasadnionego kandydata, który będzie służyć za doskonały wzór dla innych miast tego regionu Europy. Helge Lunde, Dyrektor Sieci ICORN, wskazywał, że dzięki tradycjom kulturalnym, bogatemu życiu artystycznemu i literackiemu, Kraków będzie doskonałym miejscem schronienia i inspiracji dla prześladowanych twórców.

Za równie istotne uznał geopolityczne położenie miasta, nazywając Kraków „bramą na Wschód” – co jest istotne z punktu widzenia zainteresowania ICORN pomocą licznym pisarzom prześladowanym w krajach sąsiadujących z Polską na Wschodzie. Od tamtej pory Kraków gościł pięciu pisarzy: Marię Amelie (właściwe nazwisko Madina Salamowa, z Osetii Północnej, dziś w Norwegii), Kareema Amera (Egipt, dziś w Norwegii), Mostafę Zamaninija (Iran), Lawona Barczewskiego (Białoruś) i Aslı Erdoğan (Turcja).

ICORN tworzy wciąż rozwijającą się sieć ponad 50 miast, a jego działalność to jeden z najsilniejszych na świecie głosów w obronie prawa do wolności poglądów i wypowiedzi oraz międzynarodowej solidarności. W ciągu 10 lat działalności sieci ICORN znaleziono miejsce tymczasowego schronienia dla kilkuset pisarzy, intelektualistów, blogerów i działaczy praw człowieka. Sieć nie tylko koordynuje program „miast tymczasowego schronienia” (shelter cities), ale także współpracuje z rządami poszczególnych państw i wieloma organizacjami z całego świata – bardzo konkretnie walcząc o wolność słowa i prawa człowieka.

Współpraca międzynarodowa w ramach sieci ICORN zajmuje strategiczną pozycję w programie Kraków Miasto Literatury UNESCO, który zakłada strategię rozwoju obejmującą 10 obszarów tematycznych, w tym m.in. rozwijanie związków literatury z prawami człowieka.

W dniach 30.03-02.04.2016 odbyła się w Paryżu konferencja jubileuszowa 10.lecia sieci ICORN, w której wzięli udział przedstawiciele miasta Robert Piaskowski i Justyna Jochym z Krakowskiego Biura Festiwalowego oraz dr Danuta Glondys.

 

ICORN

Zobaczcie drugą część najnowszego odcinka z cyklu Skok w Book. Bohaterką tego spotkania jest Agnieszka Wolny-Hamkało – autorka książek poetyckich, powieści „Zaćmienie”, książek dla dzieci, antologii opowiadań i dramatu „Dzień dobry, wszyscy umrzemy”.

Wszystkich obszarów jej zaangażowania w życie kulturalne nie sposób wymienić. W TVP1 współprowadziła „Hurtownię książek”, współpracowała z „Gazetą Wyborczą”, „Przekrojem”, „Przeglądem”, „Bluszczem” i portalem Polskiego Radia. Członkini zespołu programowego Międzynarodowego Festiwalu Opowiadania, redaktorka „Laboratorium Opowieści. 41 utonięć”, jej ostatnia powieść napisana drapieżnym i czułym językiem mówi o związkach między ludźmi i sztuką, a czasem – ludźmi i ludźmi. Ciało próbuje tam stawiać czoła śmierci, a rytuały są czymś, czego już nie sposób traktować zupełnie serio. O swoich bohaterach pisze np. tak:

Było w nim coś niepokojącego: cztery drapieżne zwierzęta, które już nie są głodne, ale jeszcze szarpią mięso.

 

 

Skok w Book to internetowy program o książkach ciekawych, niszowych i tych bardziej popularnych.

Rozmowy o książkach bywają dla mnie równie ciekawe, co same książki. Do mojego programu zapraszam pisarzy, krytyków literackich, a także twórców i pasjonatów literatury dziecięcej. Wychodzę z założenia, że pisarz i krytyk powinni się czasami spotykać. Rozmawiamy w księgarni De Revolutionibus, jedynym takim miejscu w Krakowie, gdzie obok książek naukowych, z dziedziny fizyki, astronomii i filozofii, znaleźć można poezję, młodą polską prozę oraz literaturę dziecięcą z całego świata. To miejsce, gdzie spotykają się ze sobą różne języki i wizje świata.

Sabina Misiarz-Filipek – krytyczka literacka, doktorantka na Wydziale Polonistyki UJ. Mieszka w Krakowie. Publikuje m.in. w „Twórczości”, „Znaku”, „Nowej Dekadzie Krakowskiej”, „Popmodernie”, „artPapierze”, „Nowych Książkach”. Interesuje się psychoanalizą Lacana i jej powiązaniem z teoriami feministycznymi. Autorka projektu literacko-filmowego dla licealistów pod nazwą .RECenzuje.

 

Program odbywa się pod patronatem Krakowa – Miasta Literatury UNESCO.

Wszystkie dotychczasowe odcinki programu znajdziecie tutaj.

Poezja podróży, poezja wygnania

Już wkrótce Kraków po raz kolejny stanie się miejscem wyjątkowego spotkania z poezją.  5. edycja Festiwalu Miłosza potrwa od 9 do 12 czerwca, gromadząc w Mieście Literatury UNESCO najwybitniejszych poetów z polski i z zagranicy, twórców rozmaitych języków i światopoglądów, a także tłumaczy literatury, filozofów, intelektualistów, miłośników poezji. Jak co roku Festiwal odbędzie się pod tytułem zaczerpniętym z twórczości swego wybitnego Patrona. Punktem odniesienia dla tematyki tegorocznej edycji jest dzieło Miłosza „Piesek przydrożny”, a także wieloznaczne, szerokie skojarzenia z podróżą. Do wspólnego czytania poezji i dyskusji nad rozmaitymi formami współczesnego nomadyzmu zaproszą publiczność wybitni twórcy, reprezentujący różne kontynenty, kultury i języki. Kraków odwiedzą m.in. Adonis (Syria i Francja), Breyten Breytenbach (RPA i Francja), Ashur Etwebi (Libia i Norwegia) Stefan Hertmans (Belgia), Michael Ondaatje (Sri Lanka i Kanada) i Olga Siedakowa (Rosja).

 

„Tytułem tegorocznej edycji Festiwalu Miłosza ponownie nawiązujemy do twórczości jego Patrona” – mówi Olga Brzezińska, Prezes Fundacji Miasto Literatury. „To fascynujące, jak aktualne i żywe jest dzieło Czesława Miłosza, stanowiące niewyczerpane źródło inspiracji i dostarczające intelektualnej pożywki dla kolejnych pokoleń. Piesek przydrożny, jedna z najbardziej osobistych książek poety, nie traci nic ze swojej świeżości: wędrówki, podróże, migracje – te dobrowolne i te naznaczone traumą wygnania czy ucieczki, to wyjątkowo bliskie współczesnemu człowiekowi problemy. O nich chcemy mówić na Festiwalu Miłosza, a poezja daje nam niepowtarzalną szansę na dotknięcie tego, co ważne.

Flagowy projekt miasta, wyrastający z tradycji Europejskiej Stolicy Kultury Kraków 2000, odbywa się od 2015 roku w trybie corocznym. Zdecydowała o tym waga, jaką Miasto Kraków, Krakowskie Biuro Festiwalowe, Fundacja Miasto Literatury oraz Instytut Książki przywiązują do poetyckiej tożsamości Miasta Literatury UNESCO.

„Chcemy, by festiwal, zarówno dzięki współpracy z Festiwalem Literatury dla Dzieci, jak i Fundacją Wisławy Szymborskiej, tworzył ważne przesłanie dla wszystkich odbiorców literatury, ale także mocno wybrzmiał w głośnej debacie o przyszłości czytelnictwa w Polsce” – mówi Izabela Helbin Dyrektor Krakowskiego Biura Festiwalowego. „Jesteśmy przekonani, że w czerwcu cały Kraków będzie żył poezją, a Festiwal stanie się miejscem, w którym nie zabraknie merytorycznych dyskusji i wartościowych, poetyckich spotkań w doskonałej atmosferze.”

Podróżujemy wiele – czasem zmuszeni przez okoliczności, czasem wygnani z miejsca, w którym dojrzewaliśmy, czasem pędzeni ciekawością świata. Rozpoznajemy nowe przestrzenie, chłoniemy, ale i oswajamy to co obce. Nierzadko okazuje się także, że prawdziwe odkrycia czekają nas również tuż za zakrętem drogi, wyłaniają się zza najbliższych drzew. Taki właśnie jest Piesek przydrożny Miłosza – książka skupiona na tym co drobne, czy marginalne, czasem zupełnie niezauważane. Ale te okruchy codzienności, odkrycia zwyczajnej włóczęgi mogą się stać pretekstem do refleksji nad jednym z najistotniejszych doświadczeń współczesności. Bo mieści się w nim zarówno włóczęga, podróż, radość wielkich wakacji, jak i trauma wygnania, emigracja, przeprowadzka, bezdomność, konieczność szukania (nowej) ojczyzny. Ujawniają się skomplikowane związki człowieka z miejscem, a także z językiem – tematy obecne także w innych tekstach Noblisty: Noty o wygnaniu czy Być emigrantem.

Festiwal, otwierając przestrzeń na refleksję nad dylematami współczesności, wolnością jednostki i wolnością słowa, od początku mierzy się z problemem przekraczania granic geograficznych i duchowych. Tak jak co roku nasi goście – poeci polscy, a także twórcy z wielu części świata – będą czytać wiersze, w których na różne sposoby mierzą się z oswajaniem świata. Porozmawiają także o poetyckich podróżach, o poszukiwaniu i rozproszeniu tożsamości, o włóczeniu się w przestrzeni realnej i w przestrzeniach języka. Będą mówili o migracji wewnętrznej, uwięzieniu, prześladowaniu, uchodźctwie, o roli języka ojczystego i nabytego, o doświadczeniu spotkania z innymi kulturami.

Festiwal pozostawi z pewnością trwały ślad w polskim życiu literackim:  już po raz trzeci towarzyszyć mu będzie specjalna seria wydawnicza – nowe wydania poezji zaproszonych gości zagranicznych, przygotowane specjalnie na tą okazję dzięki współpracy organizatorów i czołowych polskich wydawnictw.

Wśród najważniejszych gości warto wymienić Michaela Ondaatje, laureata Nagrody Bookera za Angielskiego pacjenta, ale przede wszystkim (co sam uznaje za istotniejszą część swojej tożsamości i dorobku) wybitnego poetę, który już dawno zdobył pozycję klasyka. Festiwalową publiczność ucieszy na pewno przygotowana specjalnie na Festiwal pierwsza książkowa prezentacja poezji Ondaatje w Polsce – Zbieracz cynamonu (Znak, 2016).

W Krakowie będzie gościł także znany już uczestnikom Festiwalu Adonis, który łączy intensywną twórczość literacką (opublikował 23 tomy poetyckie) z zaangażowaniem politycznym i działalnością na rzecz kultury arabskiej. Po raz pierwszy w Polsce ukaże się tom jego poezji, zatytułowany Witając wiatr i drzewa (Anagram, 2016), który będzie miał premierę na Festiwalu.

Kolejny znakomity gość Festiwalu – Breyten Breytenbach to z kolei jeden z najbardziej cenionych twórców języka afrykanerskiego – pisarz, poeta, eseista i malarz. Jego sprzeciw wobec apartheidu kosztował go wyrok więzienia i wygnanie z ojczyzny. Trudno wymienić wszystkie nagrody literackie, które otrzymał – lista ważniejszych obejmuje ponad 30 pozycji.

Z Belgii przybędzie Stefan Hertmans, tworzący w języku niderlandzkim. Jego utwory, tłumaczone na wiele języków, są uznawane za arcydzieła poezji holenderskiej i flamandzkiej. Polskim czytelnikom znany z bestsellerowej powieści Wojna i terpentyna, tym razem da się poznać jako poeta w trakcie spotkań autorskich i dzięki pierwszemu wyborowi wierszy w języku polskim, przygotowanemu z okazji Festiwalu przez wydawnictwo Marginesy (2016).

Olga Siedakowa, wybitna poetka i tłumaczka poezji europejskiej, laureatka Nagrody im. Władimira Sołowjowa, zaprezentuje swoją twórczość w języku rosyjskim, który wielu uważa za wyjątkowo stworzony dla poezji. Dzięki przygotowywanej książce z polskimi tłumaczeniami (Kolegium Europy Wschodniej, 2016) uczestnicy Festiwalu będą mieli okazję spotkać się z kulturą rosyjską i językiem Wielimira Chlebnikowa, do którego nawiązuje pisarka.

Ostatni z zagranicznych gości Festiwalu, Ashur Etwebi to jeden z najbardziej znanych libijskich poetów i pisarzy, organizator życia kulturalnego w Libii po upadku reżimu Muammara Kadafiego oraz współorganizator festiwali literackich. Etwebi przebywa obecnie w Trondheim w ramach programu ICORN (którego częścią jest także Kraków), stworzonego z myślą o pisarzach prześladowanych w kraju swojego pochodzenia. Jego obecność na Festiwalu podkreśli również tom poetycki przygotowywany przez Instytut Mikołowski specjalnie z tej okazji.

Spotkania indywidualne będą kolejną okazją do posłuchania wierszy naszych gości i rozmowy o ich doświadczeniu przestrzeni świata i języka. Debaty festiwalowe z udziałem myślicieli, pisarzy i artystów, poświęcone będą dyskusji o różnych wymiarach wędrowania i przydrożności, począwszy od globalnej migracji, przez podróż jako praktykę twórczą, po przekład, który jest przestrzenią wędrówki dzieł, słów i idei. Spotkania z polskimi poetami skupią się wokół poetyckich podróży (Agnieszka Mirahina, Bartłomiej Majzel, Tadeusz Pióro, Przemysław Owczarek), nowych głosów w polskiej poezji (Barbara Klicka, Aldona Kopkiewicz, Piotr Przybyła, Kacper Bartczak) oraz poetyckiego napięcia między słowami a momentem ciszy (Piotr Matywiecki, Joanna Roszak, Julia Szychowiak, Jerzy Kronhold). Wielbiciele poezji Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego  na pewno ucieszą się ze spotkania z autorem i przygotowaną specjalnie na Festiwal jego nową książką. Postać i twórczość Zdzisława Jaskuły wspominać będą przyjaciele i rodzina.
Oprócz wieczorów poetyckich, spotkań autorskich, dyskusji  oraz warsztatów przekładowych i krytycznych, w programie Festiwalu znajdą się także inne, różnorodne propozycje. Między innymi będzie to niezwykła wystawa poświęcona Zuzannie Ginczance, która przedstawia życie i twórczość polskiej poetki żydowskiego pochodzenia, gwiazdy międzywojennej warszawskiej bohemy. Ginczanka to jedna z bardziej utalentowanych, a jednocześnie niedocenionych kobiet piszących w dwudziestoleciu międzywojennym. Wystawa jest próbą wydobycia śladów jej myśli i sztuki i zestawienia ich z dziełami artystów współczesnych, tworząc interesujący dialog między epokami. Wystawa zagości w nowej lokalizacji festiwalowej: Muzeum Historii Fotografii.

W ramach Festiwalu Miłosza będzie miał miejsce także Jazzformance, widowisko łączące poezję Witolda Wirpszy z jazzem. Językowe eksperymenty Wirpszy stały się inspiracją dla muzyków jazzowych, Marcina Olesia, Bartłomieja Olesia, Piotra Orzechowskiego i aktora Radosława Krzyżowskiego, których sztuka opiera się na grze skojarzeń. Wirpsza wart jest „odkrycia” także dlatego, że skala jego twórczości jest odwrotnie proporcjonalna do pozycji, jaką ten wybitny poeta, formalnie dzielący klasę Karpowicza i Barańczaka, zajmuje w naszej kulturze literackiej.

Festiwal wpisze się także w obchody Roku Szekspirowskiego dzięki wykonaniu niezwykłych kompozycji muzycznych napisanych do sonetów Szekspirowskich – efektu współpracy Stanisława Soyki i krakowskiej formacji wokalnej Cracow Singers, prezentujących premierowy materiał Shakespeare a cappella.

Festiwal organizuje Miasto Kraków, Krakowskie Biuro Festiwalowe i Fundacja Miasto Literatury, a jego program powstaje kolegialnie przy udziale Rady Programowej, w skład której wchodzą Krzysztof Czyżewski, Magdalena Heydel, Jerzy Illg, Jerzy Jarniewicz, Zofia Król, Marek Radziwon, Tomasz Różycki i Abel Murcia Soriano.  Nad wysoką jakością merytoryczną czuwa Komitet Honorowy, w skład którego wchodzą: Aleksander Fiut, Julia Hartwig, Robert Hass, Ryszard Krynicki, Anthony Miłosz, Adam Pomorski, Aleksander Schenker, Tomas Venclova i Adam Zagajewski.

Festiwal może także pochwalić się znakomitymi partnerami. Obok Muzeum Narodowego w Krakowie jest wśród nich Fundacja Wisławy Szymborskiej. W tym roku po raz pierwszy podczas Festiwalu odbędzie się uroczysta gala wręczenia nagrody imienia poetki, a także premiera poświęconego jej twórczości i biografii najnowszego filmu w reżyserii Marty Węgiel, Napisane życie.

Festiwal wraca do swoich korzeni. Obecność gali Nagrody Szymborskiej na Festiwalu Miłosza rekonstruuje ważną tradycję Spotkań Poetów Wschodu i Zachodu odbywających się w Krakowie w latach 90. ubiegłego wieku pod patronatem obojga Noblistów.

„O zaprzyjaźnieniu Wisławy Szymborskiej z Czesławem Miłoszem wiele już napisano, ale warto przypomnieć o nim także gestem poniekąd symbolicznym: gala Nagrody im. Wisławy Szymborskiej odbędzie się w trakcie tegorocznego Festiwalu Miłosza. Kraków jest miastem literatury UNESCO przez cały rok. W tych dniach będzie przede wszystkim miastem poezji, pod patronatem dwojga poetów-noblistów” – mówi Michał Rusinek, prezes Fundacji Wisławy Szymborskiej.

Nie zabraknie wydarzeń dla dzieci – poetyckiemu świętowaniu jako partner będzie towarzyszył również Festiwal Literatury Dla Dzieci ze swoim różnorodnym, interesującym programem.

„Literatura na Festiwalu Miłosza po raz kolejny bawi najmłodszych czytelników. W tym roku zajmiemy się odnajdywaniem rzeczy, które wydawałyby się na dobre utracone, dowiemy się jak zdobyć Nobla, z niechęcią, ale jednak, opuścimy Kraków by odwiedzić takie miejsca jak Londyn, Rzym, Lailonia czy Warszawa, a wszystko zakończy się, jakżeby inaczej, wielkim balem” – zaznacza Łukasz Dębski, Dyrektor Festiwalu Literatury dla Dzieci.

Piesek przydrożny – ta nazwa definiuje twórcę-włóczęgę, ale i tego, kto z zaciekawieniem przygląda się przybyszom. Serdecznie zapraszamy na Festiwal, by z tej perspektywy przyjrzeć się współczesnym dylematom, problemom ludzkim i sobie samym, korzystając z wyjątkowego języka idei, jakim jest poezja.

Więcej informacji o Festiwalu i nadchodzących wydarzeniach już wkrótce na: www.miloszfestival.pl

Wpisz szukaną frazę: