fbpx

Dokładnie rok temu, 21 października, po blisko trzech latach starań Kraków przyjęto do sieci miast kreatywnych w dziedzinie literatury jako siódme miasto świata. Świętując rocznicę przyznania tytułu Miasta Literatury UNESCO wchodzimy w tkankę miejską i akcentujemy obecność literatury w przestrzeni publicznej, kontynuując projekt Kody Miasta. W kwietniu tego roku na krakowskich Plantach pojawiło się 50 literackich ławek, dzisiaj swojego literackiego patrona kolejne 50 ławek zyska. Do tego grona dołączyli m.in. Herta Müller, Juan Gelman, Neil Gaiman, Szczepan Twardoch, Zośka Papużanka, Gaja Grzegorzewska, Wit Szostak, Bronisław Malinowski czy Maria Pawlikowska-Jasnorzewska.

Na każdej ławce zamontowano tabliczkę z nazwiskiem pisarza lub poety powiązanego z literackim Krakowem. Obok nazwiska na tabliczce umieszczony został specjalny kod QR. Po zeskanowaniu go przy pomocy tabletu czy smartfona, można trafić na stronę internetową projektu (www.kody.miastoliteratury.pl), gdzie przeczytamy fragment tekstu danego autora, posłuchamy jego nagrania i zapoznamy się z jego biogramem. Dodatkowo na stronie znajduje się interaktywna mapa, dzięki której można łatwo odnaleźć wszystkie literackie ławki – a także wybrane, najważniejsze literackie adresy Krakowa.

W październikowej odsłonie projektu pojawiło się więcej ławek dedykowanych pisarkom. Spacerując po Plantach odnajdziecie ławki m.in. Dagny Przybyszewskiej, Magdaleny Samozwaniec, Zofii Nałkowskiej oraz Anny Świrszczyńskiej przygotowane we współpracy z Fundacją Przestrzeń Kobiet.

Zachęcamy również do wycieczki śladem pisarzy zagranicznych. We współpracy z Instytutem Cervantesa, Instytutem Goethego oraz Instytutem Francuskim powstały materiały dedykowane m.in. Hercie Müller, Sylvie Germain, Juanowi Gelmanowi oraz Eduardo Mendozie. Skanując kod QR odnajdziecie fragmenty ich tekstów zarówno w oryginale, jak i w języku polskim.

Przypominamy, że swoje ławki od kwietnia tego roku mają również m.in. Czesław Miłosz, Wisława Szymborska, Ziemowit Szczerek, Graham Masterton, Jacek Dukaj, Jerzy Pilch, Joseph Conrad, Sławomir Mrożek, Stanisław Lem i Witold Gombrowicz.

Celem projektu Kody Miasta jest zaakcentowanie w przestrzeni publicznej prestiżowego tytułu Miasta Literatury UNESCO, którym Kraków, jako pierwsze miasto słowiańskie, został uhonorowany 21 października 2013 roku. To urzeczywistnienie idei o wchodzeniu literatury w tkankę miasta. Inspiracją dla niego było podobne przedsięwzięcie zrealizowane w Reykjaviku, jednym z partnerskich Miast Kreatywnych w dziedzinie Literatury.

Podziękowania

Tak złożonego przedsięwzięcia nie dałoby się zrealizować bez udziału wielu Przyjaciół i Partnerów. Najserdeczniejsze podziękowania i wyrazy uznania za nieocenioną pomoc, entuzjazm i olbrzymie zaangażowanie należą się bezsprzecznie:

– wydawcom, którzy przekazali nam na potrzeby projektu niezbędne do jego realizacji materiały: fragmenty tekstów, nagrania audio, zdjęcia autorów (były to m.in.: Wydawnictwo Literackie, Ha!art, Państwowy Instytut Wydawniczy, Wydawnictwo MAG),

– studentom i pracownikom Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego (Filologii angielskiej), którzy przetłumaczyli na język angielski fragmenty tekstów literackich,

– Stowarzyszeniu Radiofonia za pomoc przy realizacji nagrań utworów.

24 października 2014, piątek, godzina 17:00
Arteteka WBP w Krakowie, ul. Rajska 12
(wejście od ul. Szujskiego)

Seria Czytań to kalka z języka angielskiego. Reading series oznacza jednocześnie formę prezentowania literatury i jednoczenia środowisk pisarskich. Najwyższy czas, żeby i „miasto literatury” wypróbowało tę formułę organizowania życia literackiego. Inicjatywa wychodzi ze środowiska redaktorów, redaktorek, aktywistów i aktywistek skupionych wokół wydawnictwa, fundacji, czasopisma i portalu Ha!art.

Krakowska Seria Czytań to organizowane regularnie spotkania, podczas których pisarki i pisarze, eseistki i eseiści, tłumaczki i tłumacze czytają fragmenty swoich utworów. Autorom projektu zależy na stworzeniu stałego forum spotkań, gdzie w roli głównej będzie literatura. Podczas cyklu można będzie posłuchać utworów, nad którymi pisarze jeszcze pracują, najświeższych prac znanych autorek i autorów oraz debiutantów, którzy zostaną wyselekcjonowani przez kuratorki i kuratorów projektu.

• • •

Październikowe spotkanie z cyklu Seria Czytań otworzy akustyczny performance Jarosława Tochowicza, który dokona interpretacji książki Zegar światowy Nicka Montforta. Konrad Janczura przeczyta opowiadanie grozy osadzone w realiach krakowskich przedmieść. Posłuchać będzie można także tłumaczy: Magdalena Potrawiak przedstawi fragmenty nowej prozy hiszpańskiej, a Mateusz Trzeciak manifest Obrazy i wizje czeskiego surrealisty Karela Teige. Ukoronowaniem wieczoru będą najnowsze krótkie prozy pióra Dariusza Eckerta w interpretacji autora.

Seria Czytań zostanie poprowadzona przez Jana Bińczyckiego.

W poniedziałek 20 października rozpoczął się 6. Festiwal Conrada, który jest obecnie jednym z największych przedsięwzięć literackich zorganizowanych z takim rozmachem – w Krakowie, ale także i w Polsce. Sukcesy frekwencyjne poszczególnych edycji, znamienici goście i świetne spotkania są dowodem, że to co w sferze odważnych wizji i marzeń można przenieść do rzeczywistości. W pierwszym dniu odbyły się dwa interesujące spotkania – z Olgą Tokarczuk i Johnem Banville’em.

Organizatorzy Festiwalu zwracają uwagę na jego wymiar edukacyjny. W cyklu Lekcje Czytania, które prowadzą pisarze, akademicy i publicyści, wzięło dotąd udział ponad 10 tys. młodzieży. Od kolejnej Lekcji Czytania – z Grzegorzem Jankowiczem – de facto rozpoczął się zresztą wczoraj Festiwal Conrada. Dokładnie w południe.

Później, pod wieczór, w salach i korytarzach Pałacu Pod Baranami – czyli tam, gdzie odbywa się większość spotkań – gęstniał tłum. Gościem była Olga Tokarczuk, której najnowsza książka – monumentalne Księgi Jakubowe – właśnie się ukazały. Teraz będzie się pisać biogramy Tokarczuk dzieląc jej twórczość na 'przed Księgami’ i 'po Księgach’ – stwierdzili prowadzący rozmowę z pisarką Tomasz Pindel i Szymon Kloska.

Nad ogromną, liczącą ponad 900 stron, opowieścią pisarka pracowała kilka lat. Rzecz ukazała się w dopieszczonej – także od strony graficznej – formie. Akcja rozgrywa się w XVIII wieku. Rozpoczyna na granicy polsko-tureckiej, a kończy na rubieżach polsko-niemieckich i opowiada historię polskiej biedoty, która zafascynowała się ideą mesjańską – próbowała streścić swoją pracę Tokarczuk.

Jedną z głównych postaci w książce jest Jakub Frank. Mój stosunek do niego jest bardzo ambiwalentny – mówiła autorka. Dzisiaj pewnie byłby skutecznym politykiem. Mówił wieloma językami, nie wahał się używać przemocy i manipulacji. Sam bał się słowa pisanego – wiedział, że ono może być kwitem.

Tokarczuk mówiła także sporo o innym bohaterze, księdzu Benedykcie Chmielowskim. Próbowałam zbudować jego osobowość na postawie tekstu. To była z pewnością niedozwolona psychoanaliza. Nie życzyłabym sobie, żeby się ktoś w taki sposób mną zajmował – śmiała się pisarka.

Księgi Jakubowe, jak przyznała autorka, są hołdem złożonym wszystkim księgom, a nieoczywista numeracja jest ukłonem ku księgom hebrajskim. Wydawnictwo Literackie zgodziło się na wszystkie moje pomysły – cieszyła się pisarka, wyjaśniając że formą jej powieść nawiązuje do Nowych Aten księdza Chmielowskiego.

O nawiązaniach – tym razem jednak do Freuda – sporo usłyszeli także goście spotkania z Johnem Banville’em. Podziwiam go jako artystę – mówił o autorze Wstępu do psychoanalizy pisarz. – Proces dojrzewania nazywam oddaleniem od domu. Muszę wtedy znaleźć nową ochronę. Pisarz znajduje ją łatwo – bo ubiera się w język. Ale co z wami? Jak wy sobie poradzicie? – zwracał się do czytelników Banville.

Irlandzki prozaik wyznał, że patrzy na język angielski z zewnątrz. Podkreślił przy okazji, że obowiązkiem pisarza nie jest zadomawiać się nigdzie, ale być poza wszystkim.

Sam próbuję być malarzem – stwierdził Banville pytany o obsesje sztuki w literaturze – Próbuję to robić słowem. W malarstwie uwielbiam zwłaszcza długie perspektywy.

Nieco poetyckie, rozlane pomiędzy Freudem a Austen, przeszłością a teraźniejszością, przerażeniem światem a zachwytem nad jego cudownością, spotkanie z Banville’em poprzedziło muzyczne wydarzenie wieczoru – koncert w Alchemii Rimbaud. Tomasz Budzyński, Michał Jacaszek, Mikołaj Trzaska. Bo też Conrad Festiwal to – jak co roku – nie tylko literatura, ale również muzyka, film czy sztuki plastyczne. To także dyskusje z tłumaczami, ważnym ogniwem światowego krwioobiegu literatury.

Wtorek na Festiwalu Conrada to między innymi spotkanie z Jackiem Hugo-Baderem, Krzysztofem Rutkowskim, a także z Rają Shehadehem. I dyskusja na temat roli języka w kształtowaniu tożsamości. Nie tylko pisarskiej. Wezmą w niej udział Inga Iwasiów, Zbigniew Kruszyński i Jerzy Sosnowski.

W tym roku, miasta Edynburg i Kraków świętują 40. rocznicę oficjalnej współpracy kulturowej. Z tej okazji, na rogu ulicy Brackiej i Rynku na cały tydzień festiwalowy wyświetlana będzie szkocka poezja –  w ramach współpracy z projektem Multipoezja. Projekt zainauguruje gospodarz miasta Edynburg Lord Provost Donald Wilson, który razem z dyrektorem festiwalu Michałem Pawłem Markowskim uruchomią projekcję, a jednocześnie dadzą hasło do zapalenia słynnej latarni Festiwalu Conrada sygnalizującej wielkie święto literatury światowej z szczytu ratuszowej wieży. Ceremoniom iluminacji towarzyszyć będzie grupa tradycyjnych szkockich dudziarzy, którzy w tradycyjnych szkockich strojach narodowych podkreślą szczególną rolę Edynburga na tegorocznym Festiwalu.

Edynburg to partner Krakowa w sieci miast kreatywnych UNESCO i pierwsze Miasto Literatury na świecie. Tytuł uzyskał w 2004.

Kraków świętuje 1. rocznicę uzyskania tytułu Miasta Literatury UNESCO. Z tej okazji dzisiaj w południe w niebo poleciały setki wielokolorowych balonów głoszących najlepszą literacką nowinę. Na płycie Rynku stanęły także literki tworzące napis Kraków Miasto Literatury UNESCO. Zobaczcie galerię zdjęć z tego wydarzenia!

Już w najbliższą sobotę, 18 października Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie zaprasza wszystkich fanów literatury grozy na Krakowski Festiwal Amatorów Strachu, Obrzydzenia i Niepokoju (KFASON), który odbywał się będzie w Artetece WBP w Krakowie (ul Rajska 12, wejście od ul. Szujskiego), w godzinach 10.00 – 21.00.

Festiwal ten to pierwsze w Polsce wydarzenie o takim charakterze, integrujące społeczność fanów grozy oraz promujące polskich autorów tego gatunku literatury.

W programie festiwalu – spotkania autorskie m.in. z Andrzejem Wardziakiem, Wojciechem Gunią i Magdaleną Kałużyńską. O tym jak najlepiej wystraszyć czytelnika dyskutować będą Kazimierz Kyrcz Jr, Artur Olchowy, Michał Stonawski, Jarek Turowski, Juliusz Wojciechowicz, prowadzenie Michał Gacek. Gości  festiwalu zapraszamy również na pokazy filmów krótkometrażowych: Lament Paranoika oraz Smakosze cz.1 i cz. 2, a także na spotkania z ich autorami.

Ponadto, o godz. 18:00 zapraszamy na literacki spacer z udziałem Łukasza Orbitowskiego i Jana Krasnowolskiego „Jak straszy Kraków – warsztaty z wyobraźni”, podczas którego uczestnicy poruszać się będą tropem krakowskiego mroku i wątków prozy bohaterów wieczoru. Moderatorem spaceru jest Jan Bińczycki.

Informujemy, iż z przyczyn niezależnych od Organizatora Pan Łukasz Orbitowski nie będzie mógł uczestniczyć w literackim spacerze. Jednocześnie milo nam poinformować, że w spacerze towarzyszyć uczestnikom będzie Wojciech Gunia – prozaik, bloger prowadzący blog „Labirynt z liści”, poświęcony tematyce melancholii oraz ciemnym pograniczom literatury, filozofii i psychologii.

Ilość miejsc ograniczona. Obowiązują zapisy: mpaluch@rajska.info

Festiwal zakończy uroczysta gala wręczenia Nagrody im. Stefana Grabińskiego – nagrody przyznawanej od 2014 roku najlepszym utworom polskich autorów, w kategoriach Opowiadanie i Książka.

Ze względu na tematykę uczestnikami Festiwalu mogą być osoby od 16 r.ż.

Wstęp na wszystkie wydarzenia jest bezpłatny.

Fundacja Miasto Literatury i Krakowskie Biuro Festiwalowe we współpracy ze Stowarzyszeniem Tłumaczy Literatury i Wydziałem Polonistyki UJ zapraszają na poetyckie warsztaty interpretacyjno-przekładowe.

Seminaria poświęcone interpretacji i tłumaczeniu wierszy Marie Lundquist (Szwecja), Charlesa Simica (USA) i Uroša Zupana (Słowenia) poprowadzą znawcy oraz tłumacze ich twórczości. Zwieńczeniem warsztatów będzie seminarium z udziałem samych autorów, gości 4. edycji Festiwalu Miłosza.

Zapraszamy wszystkich zainteresowanych przekładem poetyckim, zwłaszcza studentów krakowskich szkół wyższych, a także uczniów szkół średnich.

DATY:

Grupa słoweńska: 24.11.2014 i 1.12.2014 (poniedziałki, 17:00-19:00)

Grupa anglo-amerykańska: 25.11.2014 i 02.12.2014 (wtorki, 17:00-19:00)

Grupa szwedzka: 26.11.2014 i 03.12.2014 (środy, 17:00-19:00)

 

MIEJSCE: Pawilon Wyspiańskiego, Plac Wszystkich Świętych 2, Kraków (sala konferencyjna)

ZGŁOSZENIA: Zgłoszenia przyjmujemy do 15 listopada 2014 r. Warsztaty są bezpłatne. Liczba miejsc ograniczona!

Zgłoszenia należy nadsyłać na adres warsztaty@fundacjamiastoliteratury.pl

Więcej informacji: www.miloszfestival.pl

Zgłoszenie powinno zawierać dane osobowe, kontaktowe i krótki list motywacyjny. Podstawą kwalifikacji do udziału w wybranym warsztacie będzie przekład zadanego tekstu – odpowiednio dla grup językowych (teksty zostaną przesłane mailem po otrzymaniu zgłoszenia):

  1. Język słoweński Uroš Zupan, Skoraj vzhičenost tretje ure
  2. Język angielski: Charles Simic, Used Clothing Store
  3. Język szwedzki: Marie Lundquist, Till dig, Witold

Prowadzący:

Warsztat przekładu z j. słoweńskiego

Bojana Todorović – lektorka języka słoweńskiego na Uniwersytecie Jagiellońskim, prowadzi również zajęcia z zakresu literatury i kultury Słowenii; powoływana jako członek jury w konkursach przekładowych z zakresu współczesnej literatury słoweńskiej; corocznie współpracuje w warsztatach przekładowych organizowanych przez ATH w Bielsku-Białej.

Katarina Šalamun-Biedrzycka – slowenistka, autorka książek historyczno-literackich, tłumaczka literatury słoweńskiej na polski i polskiej na słoweński. Tłumaczyła m.in. twórczość Tomaža Šalamuna, Aleša Debeljaka, Gregora Strnišy i Uroša Zupana. Po słoweńsku w jej przekładzie ukazały się utwory m.in. Witolda Gombrowicza, Brunona Schulza, Czesława Miłosza i Stanisława Wyspiańskiego.

*

Warsztat przekładu z j. angielskiego

Magda Heydel – anglistka, polonistka, przekładoznawca, tłumaczka. Wykłada na Wydziale Polonistyki UJ. Redaktor naczelna pisma „Przekładaniec”, kieruje Podyplomowymi Studiami dla Tłumaczy Literatury. Przekładała m.in. utwory Josepha Conrada, T.S. Eliota, Seamusa Heaneya, Dereka Walcotta i Virginii Woolf.

Agata Hołobut – wykłada w Instytucie Filologii Angielskiej UJ, współpracuje także z Wydziałem Form Przemysłowych krakowskiej ASP; zajmuje się przekładoznawstwem, zwłaszcza zagadnieniami przekładu intersemiotycznego. Tłumaczyła m.in. poezję Charlesa Simica, Gwyneth Lewis i W.S. Merwina.

Paweł Próchniak – historyk literatury i krytyk literacki. Wykłada na Uniwersytecie Pedagogicznym im. KEN w Krakowie. W kręgu jego zainteresowań pozostaje twórczość pisarzy polskiego modernizmu (od przedpola Młodej Polski po współczesność), poezja XX wiekuliteratura najnowsza oraz sztuka interpretacji. 

*

Warsztat przekładu z j. szwedzkiego

Piotr de Bończa Bukowski – literaturoznawca, przekładoznawca i tłumacz. Zajmuje się komparatystyką literacką i teorią przekładu. Pracownik Zakładu Filologii Szwedzkiej przy Instytucie Filologii Germańskiej UJ. Autor monografii i studiów literaturoznawczych, a także licznych prac z zakresu teorii przekładu. Wraz z Magdą Heydel opracował tomy „Współczesne teorie przekładu” oraz „Polska myśl przekładoznawcza”. Stypendysta Fundacji Alexandra von Humboldta i Fundacji Tygodnika „Polityka”. Był współredaktorem wydawanej w Krakowie pod patronatem Karla Dedeciusa serii „Pisarze Języka Niemieckiego”.

Zbigniew Kruszyński – pisarz i tłumacz. Ostatnio opublikował powieść Kurator. Ze szwedzkiego tłumaczył m.in. Carla-Henrika Wijkmarka, Bodil Malmsten, Larsa Gustafssona i Marie Lundquist. Przez kilkanaście lat prowadził w Sztokholmie warsztaty dla tłumaczy literatury.

 

Organizatorzy:

Fundacja Miasto Literatury

Krakowskie Biuro Festiwalowe

Kraków Miasto Literatury UNESCO

Gmina Miejska Kraków

Międzynarodowy Festiwal im. Czesława Miłosza

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Partnerzy:

Wydział Polonistyki UJ

Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury

Wątpimy, czy jest jeszcze ktoś kto o tym nie wie. Może gdzieś za tatrzańskimi halami albo w nadmorskich kurortach mieszka osoba, która od roku nie interesowała się tym co słychać w Krakowie. Jest też możliwość, że nie słyszały o tym niebiosa (chociaż tam podobno interesują się wszystkim). Dlatego 19 października z krakowskiego Rynku wyślemy radosną nowinę do każdego mieszkańca, do turystów, do lokatorów podmiejskich dzielnic i do wszystkich świętych – właśnie mija rok odkąd Kraków cieszy się tytułem Miasta Literatury UNESCO! W niebo polecą setki wielokolorowych balonów głoszących najlepszą literacką nowinę. Zapraszamy!

Balony powędrują w niebo spod Ratusza w niedzielę 19 października o 12:00.

To nie koniec atrakcji! Na krakowskim Rynku pojawią się również dobrze Wam znane kolorowe, widoczne z wysokiego nieba litery, które znowu ułożą się w napis Kraków Miasto Literatury UNESCO!

Zapraszamy! Przyjdźcie na Rynek, żeby cieszyć się z nami!

Więcej informacji o tytule Kraków Miasto Literatury UNESCO można znaleźć na stronie www: www.miastoliteratury.pl

Już tylko kilka dni pozostało do rozpoczęcia Festiwalu Conrada. Książkowe świętowanie nie mogłoby się odbyć bez Literackich Spacerów po Krakowie. W trakcie festiwalu zapraszamy na dwa spacery, które odkryją przed Wami kryminalne zagadki krakowskich zaułków, a także miejsca szczególnie istotne dla twórczości Josepha Conrada w jego rodzinnym mieście. Na spacery zapraszamy w weekend zwieńczający Festiwal – 25 i 26 października.

Szlak kryminalny pokaże mroczne oblicze Krakowa, przedstawiane we współczesnej literaturze. Przeniesiemy się do czasów średniowiecza i C.K. Monarchii, poznamy przed i po wojenne zbrodnie tego miasta. Znajdziemy się w zaułkach w których rozlewała się krew, poznamy kryjówki literackich zbrodniarzy i miejsca pracy ścigających ich stróżów prawa. Modus operandi którego z seryjnych morderców zakładał zostawianie przy ciałach karteczek? Który z kolei preferował haftowane chusteczki? Czy knajpa może być biurem detektywistycznym? Czym jest Raport Badenii i jaki sekret skrywa Kroke? Na te i inne pytania postaramy się odpowiedzieć w trakcie spaceru. Z pewnością nie zabraknie mrożących krew w żyłach opowieści, które nigdy nie kończą się dobrze.

28 lipca 1914 roku, w dzień wybuchu I wojny światowej, po 40 latach nieobecności, Joseph Conrad wrócił do rodzinnego Krakowa. Pisarz chciał odwiedzić miasto, w którym dorastał, z którego wyruszył w świat, by najpierw jako marynarz, później jako prozaik tworzyć swą formę życia. Na krakowskim dworcu kolejowym pojawił się około godziny 16:00. Wojenna zawierucha nie dotarła jeszcze do Krakowa, więc nieświadom niczego Conrad udał się do Hotelu Grand, by zostawić tam bagaże, a następnie – w towarzystwie syna, Borysa, oraz Józefa Retingera, wybrał się na spacer. Odwiedził wszystkie miejsca, które w przeszłości odegrały istotną rolę w jego życiu. Był przekonany, że przez 40 lat miasto nie zmieniło się ani trochę, że wszystko jest jak dawniej. Następnego ranka, gdy na ulicach pojawiło się wojsko, Conrad zrozumiał, że spacer z poprzedniego dnia nie był nostalgiczną wędrówką ku źródłom przeszłości, lecz wyprawą do jądra ciemności, które cały czas znajdowało się nie na odległym afrykańskim lądzie, lecz w sercu jego własnego miasta.

Zapraszamy na spacer po Krakowie śladami Conrada. Odtworzymy całą trasę, jaką 28 lipca 1914 roku przemierzył pisarz, a przy tym na nowo opowiemy historię jego powrotu, która zostanie nałożona na fabułę jego najsłynniejszego dzieła, czyli Jądra ciemności.

Udział w literackich spacerach jest bezpłatny, ale wymaga rejestracji. Wszystkich chętnych prosimy o wysłanie zgłoszenia drogą mailową na adres: spacery@miastoliteratury.pl. Na każdy ze spacerów należy zapisywać się osobno. W przypadku drugiego spaceru, w tytule maila prosimy wpisać: Joseph Conrad.

Wpisz szukaną frazę: